Κευθωνυμος
μυστηριωδης θεος ή πνευμα (δαιμων) του Κατω Κοσμου και πατερας του Μενοιτιο(ς)
Ο Κευθώνυμος ήταν ένας μυστηριώδης θεός ή πνεύμα (δαίμων) του Κάτω Κόσμου.
Το όνομα του σημαίνει «όνομα στο βάθος» ή «ο απόκρυφο όνομα», συμπέρασμα που βγαίνει από τις λέξεις κεύθος (βάθος ή ο απόκρυφος) και νύμος (όνομα).
Ο Όμηρος στην Ἰλιάδα χρησιμοποιεί τη λέξη κεύθος, συνολικά 9 φορές, ώστε να δώσει τις έννοιες του βάθους ή του κρυφού.
… ὑπὸ κεύθεσι γαίης, (στα έγκατα της γης)
Παρακάτω σας δίνουμε τους στοίχους της Ιλιάδος:
Ραψωδία Α (362-363): «Τέκνον, τί κλαίεις; τί δέ σε φρένας ἵκετο πένθος; ἐξαύδα, μὴ κεῦθε νόῳ, ἵνα εἴδομεν ἄμφω.»
Ραψωδία Γ (453): … οὐ μὲν γὰρ φιλότητί γ' ἐκεύθανον εἴ τις ἴδοιτο·
Ραψωδία Ι (313): ὅς χ' ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρεσίν, ἄλλο δὲ εἴπῃ.
Ραψωδία Ν (28): πάντοθεν ἐκ κευθμῶν , οὐδ' ἠγνοίησεν ἄνακτα·
Ραψωδία Π (19): ἐξαύδα, μὴ κεῦθε νόῳ, ἵνα εἴδομεν ἄμφω.
Ραψωδία Σ (74): ἐξαύδα, μὴ κεῦθε· τὰ μὲν δή τοι τετέλεσται
Ραψωδία Χ (118): ἄλλ' ἀποδάσσεσθαι ὅσα τε πτόλις ἧδε κέκευθε·
Ραψωδία Χ (482): νῦν δὲ σὺ μὲν Ἀΐδαο δόμους ὑπὸ κεύθεσι γαίης
Ραψωδία Ψ (244): θείομεν, εἰς ὅ κεν αὐτὸς ἐγὼν Ἄϊδι κεύθωμαι .
Καθώς και ο Ησίοδος, στη Θεογονία, χρησιμοποιεί την πρόταση:
…ὑπὸ κεύθεσι γαίης …
Για το υπόγειο σπίτι της Έχιδνας.
Στο σύνολο ο Ησίοδος χρησιμοποιεί 5 φορές τη λέξη κεύθος, ώστε να δώσει τις έννοιες του βάθους ή του κρυφού.
Θεογονία (158): … Γαίης ἐν κευθμῶν…
Θεογονία (300): … ζαθέης ὑπὸ κεύθεσι γαίης…
Θεογονία (334): …γείνατο δεινὸν ὄφιν, ὃς ἐρεμνῆς κεύθεσι γαίης…
Θεογονία (483): …ζαθέης ὑπὸ κεύθεσι γαίης,…
Θεογονία (505): …τὸ πρὶν δὲ πελώρη Γαῖα κεκεύθει…
Επίσης, λέγεται ότι ο Κευθώνυμος ήταν πατέρας του Μενοίτης (ή Μενοίτιος). Ο Μενοίτιος ήταν ο μόνος ζωντανός θνητός βοσκός των κοπαδιών του Άδη στον Κάτω Κόσμο. Συμβούλεψε τον Γηρυόνη να αφήσει τα περίφημα βόδια του στον Ηρακλή προκειμένου να σώσει τη ζωή του (κατά μία έκδοση: ο Μενοίτης πάλεψε με τον Ηρακλή έως ότου ο Ηρακλής του έσπασε τα πλευρά… και χρειάστηκε η παρέμβαση της Περσεφόνης ώστε να τον αφήσει ο Ηρακλής). Ο λόγος του Μενοίτη προς τον Γηρυόνη, υπάρχει σε ποίημα του Στησίχορου.
Τέλος, το όνομα του Μενοίτη συμμένει «Μοιραία ή Καταδικασμένη Δύναμη» προερχόμενο από τις λέξεις οἶτος (οἶτος, ὁ, μοίρα, πεπρωμένο, θάνατος, συμφορά, σε Όμηρ., Σοφ., Ευρ.) και μένος.
Βιβλιογραφια
Ἰλιάδα τοῦ Ὁμήρου
Ησιόδου: Θεογονία
Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 2. 125 (trans. Aldrich) (Greek mythographer C2nd A.D.) :
"The keeper of Haides' cattle Menoites (Menoetes), son of Keuthonymos (Ceuthonymus)."
MENOE′TIUS (Menoitios). A son of Ceuthonymus, a guard of the oxen of Pluto. (Apollod. ii. 5. § 10.)
