Ορεαδες
οι νυμφες των βουνων
Στην ελληνική μυθολογία με τη συλλογική ονομασία Ορεάδες ήταν γνωστές οι Νύμφες εκείνες που κατοικούσαν στα όρη και τα προστάτευαν. Η λατρεία των Ορεάδων διεξαγόταν συνήθως μέσα σε σπηλιές.
Οι Ορεάδες έπαιρναν κάποτε και ειδικότερα συλλογικά ονόματα από το όνομα του όρους στο οποίο διέμεναν, π.χ. Κιθαιρωνίδες, Ελικωνιάδες, Δικταίες, κ.ά.. Ορεάδες Νύμφες που αναφέρει η μυθολογία ήταν η Οινώνη (στο όρος `Ιδη της Τρωάδας), η Βριτομάρτις, η Ηχώ, η Κυλλήνη, η Κυνόσυρα, η Πίτυς, κ.ά...
Οι Ορεάδες συνδέονταν με τη θεά Αρτέμιδα, καθώς όταν η θεά κυνηγούσε προτιμούσε τα βουνά και τα ορεινά δάση.
Ορεάδες - Φύλακες Κοσμημάτων και Πολύτιμων Λίθων
Μεταξύ άλλων οι όμορφες Ορεάδες δραστηριοποιούταν και σαν φύλακες κοσμημάτων και πολύτιμων λίθων (στους βόρειους μύθους έχουν του νάνους να εκτελούν αυτό το ρόλο). Συγκέντρωναν οτιδήποτε πολύτιμους λίθους έβρισκαν στα βουνά και τις σπηλιές (σμαράγδια, ρουμπίνια, διαμάντια κτλ.).
Εν τέλει, οι πολύτιμοι λίθοι κατέληγαν στο θεό Ήφαιστο που τους χρησιμοποιούσε για τη δημιουργία των έργων ή των εφευρέσεων του.
Ορεάδες και η θεά Άρτεμης
Η θεά Άρτεμης ήταν, μεταξύ άλλων, και η θεά του κυνηγιού και τις άρεσε να κυνηγά στα βουνά.
Συνεπώς, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, οι Ορεάδες απάρτιζαν την ακολουθία της Άρτεμης και τη βοηθούσαν στο να κυνηγά ελάφια, μικρά ζώα, αγριόχοιρους και πτηνά.
Οι Δρυάδες ήταν διάσημες Ορεάδες, και διασκέδαζαν με το θεό Διόνυσο όταν αυτός τις επισκέπτονταν στα δασώδη βουνά (με την έννοια ότι φρόντιζαν να περνάει καλά ο θεός Διόνυσος).
Ονόματα από τις διάφορες ομάδες των Ορεάδων
Στην ελληνική μυθολογία οι Ορεάδες ήταν οι προστάτιδες ενός συγκεκριμένου βουνού, όρου, λόφου, σπηλαίου ή φαραγγιού.
Συνεπώς, συνήθως αποκαλούσαν τις Ορεάδες με βάση του βουνού που κατοικούσαν.
Παραδείγματος χάριν, οι Ορεάδες που ζούσαν στο όρος Ίδη, της Κρήτης, τις αποκαλούσαν Ιδαίες.
Διάσημες Ορεάδες της Ελληνικές Μυθολογίας:
Παρακάτω αναφέρονται οι πιο διάσημες Ορεάδες της Ελληνικής Μυθολογίας:
Βριτόμαρτις: προστάτιδα των ψαράδων που λατρευόταν στην Κρήτη.
Ειδοθέα : Ορειάς νύμφη του όρους Όθρυς την οποία ερωτεύθηκε ο Ποσειδών.
Ηχώ: Η Ηχώ (αρχ. ᾿Ηχώ) ήταν ορεσίβια Νύμφη στην ελληνική μυθολογία, που οι Μούσες την δίδαξαν άσμα, αυλό και σύριγμα. Έτσι έμεινε γνωστή για τη μελωδική φωνή της. Δες επίσης το μύθο: "Νάρκισσος και Ηχώ"
Χελώνη: Ορεάδα Νύμφη από την Αρκαδία που, σύμφωνα με μύθο του Αισώπου, έκανε το λάθος να μην καταδεχθεί να παραστεί στους θεϊκούς γάμους του Δία και της Ήρας (σύμφωνα με άλλη εκδοχή, η Χελώνη πήγε στους γάμους, αλλά ήταν άτακτη και ασεβής). Για να την τιμωρήσουν για την περιφρόνησή της αυτή, οι θεοί την μεταμόρφωσαν στο ομώνυμο ζώο, τη χελώνα, καταδικάζοντάς την έτσι σε αιώνια σιωπή (η χελώνα συμβόλιζε τη σιγή στην αρχαία Ελλάδα). Από το κέλυφός της ο θεός Ερμής αργότερα θα κατασκεύαζε την πρώτη λύρα τεντώνοντας χορδές στην κοίλη πλευρά του.
Κλαία: Ορειάδα Νύμφη του όρους Καλάθι στη Μεσσηνία της νότιας Ελλάδος.
Κυνοσούρα: μία από τις Ιδαίες Νύμφες του όρους Ίδη (Ψηλορείτης). Ήταν μια από τις τροφούς του θεού Δία. Αρχικά το όνομα της ήταν Αδράστεια. Μετονομάστηκε Κυνοσούρα (ετυμ. Κυνός + ουρά, ουρά σκύλου) όταν σε αναγνώριση της προσφοράς* της ο θεός Δίας της έδωσε μια θέση στον αστερισμό της Μικρής Άρκτου. (*) αναφέρεται στην περίοδο που ο Δίας ως μικρό παιδί βρισκόταν κρυμμένος στο Δικταίο Άντρο για να μη γνωρίζει ο πατέρας του Κρόνος, την ύπαρξή του.
Νομία: Νύμφη του βουνού Νομία στην Αρκαδία. Ήταν σύζυγος του βασιλιά Λυκάονα.
Οθρηίς: Νύμφη του όρους Όθρυς στην βόρεια Ελλάδος. Αγαπήθηκε από τους θεούς Δία και Απόλλωνα.
Πιτύς: Ορειάδα Νύμφη της περιοχής της Αρκαδίας στη νότια Ελλάδα. Μεταμορφώθηκε σε πεύκο για να ξεφύγει από τη λάγνα καταδίωξη του θεού Πάνα.
Πηνελόπεια: Δρυάδα ή Ορεάδα Νύμφη του όρους Κυλλήνη στην Αρκαδία. Ήταν η μητέρα του θεού Πάνα από τον θεό Ερμή.
Σινόη: Ορειάδα Νύμφη του όρους Σινόη στην Αρκαδία. Ήταν τροφός του θεού Πάνα.
Σώση (Σώζη): Ορειάδα Νύμφη με μαντικές ικανότητες της περιοχής της Αρκαδίας. Ήταν η μητέρα του θεού Πάνα, από τον θεό Ερμή.
Βιβλιογραφια
Όμηρος, Ιλιάδα 20. 4 ff
Ησίοδος, Θεογονία 129 ff
Ομηρικοί Ύμνοι προς Αφροδίτη 256 ff
Αριστοφάνης, Όρνιθες 1088 ff
Απολλώνιος ο Ρόδιος - Αργοναυτικά 1. 1224 ff
ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ - ΥΜΝΟΙ προς Δήλο 75ff
Στράβων, Γεωγραφικά 10. 3. 19
Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις 8. 4. 2, 10. 32. 9
Νόννος, Διονυσιακά 2. 92 ff, 3. 61 ff, 6. 257 ff, 12. 372 ff, 14. 1 ff, 14. 203 ff, 15. 370 ff, 16. 356 ff, 17. 310 ff, 21. 279 ff, 22. 1 ff, 22. 82 ff, 24. 94 ff, 24. 123 ff, 24. 148 ff, 32. 143 ff, 37. 10 ff, 43. 62 ff, 44. 12 ff, 44. 88 ff, 44. 142 ff, 45. 174 ff, 47. 456 ff, 48. 188 ff, 48. 514 ff, 48. 640 ff
Οβίδιος, Μεταμορφώσεις 1. 689 ff, 3. 402 ff, 3. 505 ff, 6. 15 & 6. 44 ff, 6. 392 ff, 6. 453 ff, 11. 47 ff, 14. 326 ff, 14. 622 ff, 15. 490 ff
Emmy Patsi-Garin: «Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας», εκδ. οίκος Χάρη Πάτση, Αθήνα 1969
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμ. 8, σ. 298
Παναγιώτης Παπαναούμ, Αυτοβιογραφία, Λειψία 1873
