Φορκυς
Θεος της θαλασσοταραχης και της αγριας θαλασσας
Η Ελληνική Μυθολογία λέει ότι ο Φόρκυς και η Κητώ είναι παιδιά του Πόντου και της Γης. Άλλοι πάλι θέλουν τον Φόρκυ γιο του Ωκεανού και της Τηθύος.
Ο Φόρκυς και η Κητώ ζευγαρώθηκαν, και από την ένωση τους γεννήθηκαν η Πεφρηδώ και η Ενυώ, δηλαδή οι δυο Γραίες, και η Σθεννώ, η Ευρυάλη και η Μέδουσα, δηλαδή οι τρεις Γοργόνες, που η τελευταία τους γέννησε από το σπέρμα τού Ποσειδώνα τον Πήγασο, το φτερωτό άλογο, και τον Χρυσάορα, τον πατέρα της ιερής ' Εχιδνας, που είναι μισή φίδι και μισή νύμφη. Παιδί του Φόρκυ και της Κητώς έλεγαν ακόμα πως ήταν ο δράκος που φύλαγε τα μήλα των Εσπερίδων, στην άκρη του κόσμου, ενώ άλλοι θεωρούσαν κόρες τους και τις ίδιες τις Εσπερίδες.
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΣΟΦΟΚΛΗΣ!
Ο μεγάλος τραγικός ποιητής της αρχαιότητας Σοφοκλής θεωρεί κόρες του Φόρκυ ακόμα και τις Σειρήνες, ενώ ο Όμηρος τη νύμφη Θόωσα, που ζευγαρώθηκε με τον Ποσειδώνα και γέννησε τον Κύκλωπα Πολύφημο.
Άλλοι, ασφαλώς, αναφέρουν ως κόρη του Φόρκυ και τη Σκύλλα, που, όταν την σκότωσε ο Ηρακλής, ο πατέρας της κατάφερε να της ξαναδώσει τη ζωή, ώστε να είναι κι αυυτή ένας άνθρωπος που γύρισε απ’ τη γη!
Γι' αυτά τα τελευταία παιδιά δεν ξέρουμε αν ο Φόρκυς τα είχε κάνει, όπως τα πρώτα, με την Κητώ, ενώ για την ίδια την Κητώ υπάρχουν μαρτυρίες ότι είχε ζευγαρωθεί και με τον Τυφώνα.
Το όνομα του Φόρκυ, αν δεν σημαίνει τον σεβάσμιο, «ασπρομάλλη» γέροντα της θάλασσας - και αυτό δεν είναι άσχετο με το ότι οι Γραίες θεωρούνται κόρες του - πρέπει να συνδέεται με θαλάσσια τέρατα και πιο πολύ με απόκρημνες ακτές και δύσκολα περάσματα, όπως οι Συμπληγάδες και οι Πλαγκτές Πέτρες. Την Κητώ μπορούμε να τη φανταστούμε βασίλισσα ανάμεσα στα Κήτη.
Κατά τον ιστορικό αναλυτή από τα παιδιά του Φόρκυ και της Κητώς, καθώς και από τα παιδιά των παιδιών τους και τις σχέσεις τους με άλλες θεότητες, γίνεται φανερό ότι ο Φόρκυς και η Κητώ ενσαρκώνουν δυνάμεις του υγρού στοιχείου τερατώδεις και πάντοτε πάνω από το μέτρο της καθημερινής εμπειρίας των ναυτικών. Δεν είναι βέβαιο αν μας πηγαίνουν σε πολύ μακρινούς καιρούς οι μαρτυρίες ότι ο Φόρκυς ο ίδιος είχε δημιουργήσει τη θάλασσα και είχε διδάξει στους ανθρώπους την αλιεία.
Όπως και για τους άλλους θαλάσσιους δαίμονες, τον Πρωτέα, τον Γλαύκο, τον Παλαίμονα, ο εντοπισμός τους σε ορισμένες περιοχές οδήγησε σε τοπικές παραδόσεις, που επιχειρούσαν να αιτιολογήσουν το πώς αυτοί οι θαλάσσιοι δαίμονες είχαν γίνει μόνιμοι κάτοικοι του υγρού στοιχείου• έτσι και για τον Φόρκυ έπλασαν το μύθο ότι ήταν βασιλιάς της Σαρδηνίας και της Κορσικής, ότι σε ναυμαχία με αντίπαλο του τον Άτλαντα νικήθηκε και πνίγηκε, και ότι τότε οι υπήκοοι του τον λάτρεψαν ως θεότητα του πελάγους.
Αντιλαμβάνεται κανείς πόσοι θρύλοι και μύθοι υπάρχουν, που έρχονται ως απόηχος μιας πανάρχαιας ελληνικής ιστορίας! Μιας ιστορίας που θέλει ακόμη την Γοργόνα, αδελφή του Μέγα Αλέξανδρου να ρωτάει τους ναύτες σ’ όποιο καράβι περνάει από μπροστά της: -- Ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος; -- Ζει και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει, έπρεπε να είναι η απάντηση για να γλιτώσουν τη ζωή τους!..
[1]
Ο δορυφόρος του μεταποσειδώνιου αντικειμένου 65489 Κητώ, Φόρκυς, πήρε το όνομά του από τον θεό αυτό.
Βιβλιογραφια
Όμηρος, Οδύσσεια 1. 68 ff, 13. 96 ff, 13. 345 ff
Ησίοδος, Θεογονία 233 ff, 270 & 332 ff
Απολλόδωρος (ψευδο-), Βιβλιοθήκη 1. 10, E7. 20
Απολλώνιος ο Ρόδιος - Αργοναυτικά 4. 825 ff, 4. 1593 ff
Παυσανίας, 2. 21. 5
Οβίδιος, Μεταμορφώσεις 4. 770
Νόννος, Διονυσιακά 31. 13 ff
