Αιας ή Αιαντας
ΠΗΓΑΙΝΕ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
ΑΙΑΣ Ο ΤΕΛΑΜΩΝΙΟΣ
ΑΙΑΣ Ο ΛΟΚΡΟΣ
Ο ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
Αιας ο Τελαμωνιος
Ένας από τους πιο δυνατούς και γενναίους βασιλιάδες των Ελλήνων που πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο, ήταν και ο Αίαντας, ο γιος του Τελαμώνα από τη Σαλαμίνα. Ο Όμηρος γράφει ότι ξεχώριζε από όλους τους πολεμιστές γιατί ήταν εύσωμος σαν γίγαντας. Τον ονομάζει μάλιστα και πύργο. Έλεγαν γι’ αυτόν ότι ήταν άτρωτος και πως δεν μπορούσε να πληγωθεί. Ούτε τα βέλη καρφώνονταν επάνω του και υπήρχε μια εξήγηση γι’ αυτό.
Όταν ήταν μωρό ο Αίαντας, έτυχε να φιλοξενηθεί στο παλάτι του Τελαμώνα ο Ηρακλής. Ζήτησε να δει το παιδί και πιάνοντάς το από τις μασχάλες, το σκέπασε με το δέρμα του λιονταριού(λεοντή) που είχε σκοτώσει στη Νεμέα Έτσι το σώμα του θα έμενε άτρωτο, εκτός από τα σημεία εκείνα που το κρατούσε, καθώς του φορούσε τη λεοντή.
Όταν πήρε το θρόνο της Σαλαμίνας ο Αίαντας και ετοιμάστηκε να αναχωρήσει με τα καράβια του για την Τροία, ο πατέρας του τον συμβούλεψε να μην ξεχνάει τους θεούς και να ζητά κάθε τόσο τη βοήθειά τους. Όμως ο Αίαντας χαμογέλασε ειρωνικά ισχυριζόμενος πως δεν χρειάζεται βοήθεια από τους θεούς, ότι με τη βοήθεια των θεών ακόμα και ο πιο δειλός μπορεί να γίνει ήρωας και πως θα κατάφερνε να γίνει ήρωας μόνο με τη δική του δύναμη. Αυτή η στάση του Αίαντα ενόχλησε τους θεούς και αποφάσισαν να τον τιμωρήσουν με πολύ σκληρό τρόπο.
Στην Τροία ο Αίαντας ήταν πραγματικά φόβος και τρόμος για τους αντιπάλους του. Μετά τον Αχιλλέα ήταν ο πιο ικανός πολεμιστής των Ελλήνων. Ο Πρίαμος που παρακολουθούσε μια μέρα από τα τείχη μια από τις συμπλοκές των δύο στρατών, εντυπωσιάστηκε από τη μαχητικότητα και τη δύναμη του Αίαντα και ρώτησε την Ελένη, να του πει ποιος είναι. Αξέχαστη θεωρείται και η μονομαχία του Αίαντα με τον Έκτορα η οποία κράτησε μια ολόκληρη μέρα χωρίς να αναδείξει νικητή. Οι δύο πολεμιστές εκτίμησαν ο ένας τον άλλο και αντάλλαξαν στο τέλος ακριβά δώρα σαν φίλοι.
Ο Έκτορας χάρισε στον Αίαντα ένα σπαθί και εκείνος στο βασιλόπουλο της Τροίας μία πολύτιμη ζώνη. Μετά το θάνατο του Αχιλλέα δύο Έλληνες αγωνίστηκαν γενναία για να πάρουν το νεκρό του κορμί από τα χέρια των Τρώων. Ο Οδυσσέας και ο Έκτορας. Η Θέτιδα, η μητέρα του Αχιλλέα, αφού έκλαψε το νεκρό γιό της, δήλωσε στους Έλληνες ότι θα χάριζε την πανοπλία του στον πιο γενναίο από αυτούς. Οι Έλληνες αφού συγκεντρώθηκαν, διάλεξαν οι μισοί τον Αίαντα και οι άλλοι μισοί τον Οδυσσέα.
Τη λύση έδωσε ο σοφός Νέστορας, ο βασιλιάς της Πύλου. Ισχυρίστηκε ότι τον καθορισμό του πιο γενναίου δεν θα πρέπει να τον κάνουν οι Έλληνες αλλά οι Τρώες. Αφού λοιπόν συμφώνησαν όλοι οι Έλληνες με το Νέστορα, πήγαν ένα βράδυ μερικοί πολεμιστές κοντά στα τείχη της Τροίας και έτυχε να παρκαολουθήσουν ένα διάλογο ανάμεσα σε δύο Τρωαδίτισσες. Η μία από αυτές επαινούσε τη γενναιότητα του Αίαντα και η άλλη του Οδυσσέα.
Τελικά συμφώνησαν ότι πιο γενναίος ήταν ο Οδυσσέας που έμεινε πίσω μόνος του και αντιμετώπισε τους Τρώες, ενώ το κουβάλημα του νεκρού Αχιλλέα που ανέλαβε ο Αίαντας θα μπορούσε να το κάνει εύκολα και οποιοσδήποτε άλλος, ακόμα και μια γυναίκα. Έτσι οι Ελληνες από τα λόγια των δύο γυναικών της Τροίας ανακήρυξαν σαν γενναιότερο τον Οδυσσέα. Αυτό όμως στοίχισε πολύ στον οξύθυμο Αίαντα ο οποίος κλείστηκε στη σκηνή του μη θέλοντας να δει κανένα. Κατά τη διάρκεια της νύχτας και πάνω στο θυμό του πήρε μια τρομερή απόφαση: να σκοτώσει όλους του Έλληνες βασιλιάδες για να τους εκδικηθεί.
Αμέσως άρπαξε το σπαθί του και βγήκε από τη σκηνή για να πραγματοποιήσει το παρανοϊκό του σχέδιο. Η θεά Αθηνά όμως που συμπαθούσε και βοηθούσε τους Έλληνες και ιδιαίτερα τον Οδυσσέα έκανε να σαλέψουν τα λογικά του Αίαντα κι έτσι αυτός, αντί για το στρατόπεδο των Ελλήνων βασιλιάδων, κατευθύνθηκε εξαγριωμένος σε ένα κοπάδι από βόδια και πρόβατα.
Όρμησε, λοιπόν, με μανία επάνω τους και άρχισε να τα σφάζει, έχοντας την εντύπωση ότι σφάζει τους Έλληνες βασιλιάδες. Και όταν έφτασε μπροστά σε ένα κριάρι νόμιζε ότι ήταν ο μεγάλος του αντίπαλος ο Οδυσσέας. Το έδεσε από τα πόδια και το μετέφερε στη σκηνή του όπου το έσφαξε κι αυτό. Όταν όμως ξημέρωσε και συνήλθε από τη μανία και την τρέλα που του είχε μεταδώσει η θεά Αθηνά κατάλαβε το λάθος του αντικρίζοντας όλα αυτά τα νεκρά πρόβατα και το κριάρι μπροστά του.
Η ντροπή που αισθάνθηκε ο Αίαντας ήταν πολύ μεγάλη και έγινε μεγαλύτερη όταν άκουσε τα κοροϊδευτικά γέλια των Ελλήνων που κατάλαβαν τι ακριβώς είχε συμβεί. Μη μπορώντας να αντέξει την μεγάλη αυτή ντροπή ο Αίαντας αποφάσισε να δώσει τέλος στη ζωή του. Ακούμπησε το σπαθί του με τη λαβή στο χώμα και έπεσε επάνω του. Μα το σπαθί γλιστρούσε και δεν έσκιζε τη σάρκα του. Κάποιος θεός τότε, τον συμβούλεψε να χτυπηθεί στη μασχάλη, εκεί που το σώμα του δεν ήταν άτρωτο. Χτυπήθηκε εκεί λοιπόν ο Αίαντας και μετά από λίγο ξεψύχησε.
Όλο αυτό το δράμα του θανάτου του, το σκηνοθέτησαν οι θεοί για να τον τιμωρήσουν όταν είχε μιλήσει με ασέβεια γι’ αυτούς πριν ξεκινήσει για την Τροία.
Οι Έλληνες τον έθαψαν χωρίς τιμές παρόλο που αποτέλεσε έναν από τους πιο ανδρείους και ηρωικούς πολεμιστές στον Τρωικό πόλεμο. Μα αν ο θάνατός του ήταν άδοξος, το όνομά του κέρδισε μεγάλη δόξα στην ιστορία και έμεινε αθάνατο.
[1]
Πήγαινε: στην Αρχή της Σελίδας
Αιας ο Λοκρος
Ο Αίας ο Λοκρός (Αἴας αἰάζω (αναστενάζω, θρηνώ), "αυτός που θρηνεί") υπήρξε εθνικός ήρωας των Λοκρών , γιος του Οϊλέα, ο ένας από τους δύο γνωστούς ήρωες με αυτό το όνομα (ο άλλος ήταν ο Αίας ο Τελαμώνιος από την Σαλαμίνα) που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο.
Ο μύθος
Κατά τη μυθολογία ο Αίας περιγράφεται ως τρομερός μαχητής, άψογος ακοντιστής και τοξότης και απίστευτα ταχύς αν και μικρόσωμος. Τα φυσικά του αυτά γνωρίσματα οδήγησαν σε πράξεις ξακουστές και έγραψαν τελικά το όνομα του στην ιστορία. Οι Λοκροί, πήραν μέρος στον Τρωικό πόλεμο υπέρ των Αχαιών με 40 ολόμαυρα πλοία και με 4.800 άνδρες αφού η χωρητικότητα του κάθε πλοίου ήταν 120 άτομα.
Ο αρχηγός τους Αίας πάντα με ελαφριά πανοπλία και οπλισμό αναδείχθηκε σε έναν από τους σπουδαιότερους ήρωες σε μάχες σώμα με σώμα. Η ιστορία θέλει και το στρατό των Λοκρών να είναι ελαφρά οπλισμένος με τόξα και σφεντόνες που όμως δεν τον ακολουθεί όταν πολεμά ως πρόμαχος αφού χρησιμοποιούν τα προορισμένα για μάχη από απόσταση όπλα τους.
Αν και πολύ διαφορετικός έως και εντελώς αντίθετος από τον συνώνυμο του, Αίαντα τον Τελαμώνιο από τη Σαλαμίνα, συνενώνει το στράτευμα του μαζί του και κατατροπώνει Τρώες εχθρούς οι οποίοι οπισθοχωρούν τρομαγμένοι αλλά εκείνος τους προφταίνει και τους σκοτώνει.
Ο Αίας ξεχώρισε επίσης και στους επιτάφιους αγώνες του Πάτροκλου όπου κατατάσσεται δεύτερος μετά τον Οδυσσέα ύστερα από παρέμβαση της θεάς Αθηνάς που του στερεί τη νίκη.
Πέρα όμως από τα θετικά χαρακτηριστικά του ο Αίας διακρίνεται για την αλαζονεία και υπεροψία του.
Διέπρεψε στον πόλεμο εναντίον των Τρώων και μετά την άλωση της Τροίας και καθώς οι Αχαιοί ορμούν στο εσωτερικό της πόλης, ο Αίας μπαίνει στο ναό της Αθηνάς. Εκεί η Κασσάνδρα η κόρη του Πριάμου και της Εκάβης που περιγράφεται από τον Όμηρο ως η «καλλίστην πασών» ζητά προστασία από τη θεά, όμως παρόλα αυτά ο Αίας ατίμασε την ιέρεια μέσα στον ναό της θεάς Αθηνάς.
Το ατίμασμα της μάντισσας Κασσάνδρας κάνει το ξόανο της θεάς Αθηνάς να ζωντανεύσει και να στυλώσει τα μάτια της στον ουρανό. Οι Αχαιοί για να την εξευμενίσουν αποφασίζουν να προχωρήσουν στο λιθοβολισμό και το θάνατο του Αίαντα αφού δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χάσουν την προστασία της θεάς.
Εκείνος όμως καταφέρνει προσωρινά να γλυτώσει με ικεσίες στο βωμό της Αθηνάς.
Μετά το τέλος του τρωικού πολέμου οι Λοκροί ξεκινούν το ταξίδι της επιστροφής στην πατρίδα. Η ακόλαστη όμως πράξη του Αίαντα δεν έχει ξεχαστεί από τη Θεά Αθηνά η οποία με κεραυνούς βυθίζει το πλοίο.
Κατά την επιστροφή στην Λοκρίδα, ξέσπασε καταιγίδα κοντά στην Εύβοια και ο Αίας σώθηκε πάνω σε έναν βράχο λέγοντας προς τους θεούς ότι θα επιβιώσει παρά την θέληση τους. Τότε ο Ποσειδώνας προσβεβλημένος από την αλαζονεία του, διέλυσε τον βράχο με την τρίαινα του και ο Αίας χάθηκε.
Πιστεύεται ότι το σώμα του έχει θαφτεί είτε στη Μύκονο ή στη Δήλο σύμφωνα με μια ταφική επιγραφή που αναφέρει: «Αίαντος του Οϊλέως κειμένου εν Μυκόνω τη νήσω».
Η θεά Αθηνά, εξαιτίας της ασέβειας του Αίαντα, προκάλεσε τα δεινά της φυλής των Λοκρών για χίλια χρόνια και τους υποχρέωσε να στέλνουν κάθε χρόνο παρθένες καλών οικογενειών στο ναό της Αθηνάς στο Ίλιον, για να υπηρετούν σαν δούλες στον ναό της.
Οι Λοκροί πολεμώντας με την φάλαγγα τους, άφηναν πάντα μια θέση κενή γιατί πίστευαν ότι ο Αίας πολεμούσε πάντα μαζί τους και μετά τον θάνατό του. Η γιορτή των Λοκρών προς τιμήν του ήρωά τους ήταν τα "Αιάντεια" και επίσης κάθε χρόνο φόρτωναν ένα ολόκληρο καράβι με προσφορές και αφού του έβαζαν φωτιά το άφηναν να πλέει ακυβέρνητο ώσπου να καταστραφεί ολοσχερώς τιμώντας τον ήρωα τους.
Πολλά νομίσματά τους τον απεικόνιζαν σαν τον αγέρωχο και περήφανο πολεμιστή.Στην πρόσθια όψη αναγνωρίζεται η μορφή της Περσεφόνης και στην οπίσθια αναπαριστάται ο μαχητής Αίας, γυμνός και σε επιθετική στάση μόνο με μια περικεφαλαία . Στο δεξί του χέρι κρατά ένα ξίφος ενώ στο αριστερό μια ασπίδα που την κοσμεί ένας δράκος. Το σώμα του αποδίδεται ως γυμνασμένο και στιβαρό όπως θα φανταζόμασταν κάθε γενναίο πολεμιστή έτοιμο για μάχη.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι ο αρχαίος τραγικός ποιητής Σοφοκλής έγραψε και σχετική τραγωδία, «Αίας ο Λοκρός» η οποία δυστυχώς δε διασώθηκε.
Στη Λοκρίδα τιμάται ακόμη σήμερα. Η αγέρωχη μορφή του αναδεικνύεται σε επίσημο έμβλημα του δήμου Λοκρών.
Απόσπασμα
Λοκρών δ’ ηγεμόνευεν Οϊλήος ταχύς Αίας,
μείων, ούτε τόσος γε όσος Τελαμώνιος Αίας,
αλλά πολύ μείων, ολίγος μέν έην, λινοθώρηξ,
εγχείη δ’ εκέκαστο Πανέλληνας και Αχαιούς.
«Τους Λοκρούς κυβερνούσε ο γρήγορος Αίας, γιος του Οϊλέα, πολύ πιο μικρόσωμος απ’ τον (άλλον) Αίαντα, το γιο του Τελαμώνα. Ήταν μικρόσωμος και φορούσε λινό θώρακα, στο κοντάρι όμως ξεπερνούσε όλους τους Έλληνες και τους Αχαιούς»
— Ομήρου Ιλιάδα Β 527-530
[2]
Πήγαινε: στην Αρχή της Σελίδας
Βιβλιογραφια
Ομήρου Ιλιάδα 7.181-312, 3.225, 23.820, 9.624 ff
Πλάτων, Συμπόσιον 219 E
Ομήρου Οδύσσεια 11.543-67
Σοφοκλής, Αίας
Ομήρου Ιλιάδα 13.695 ff, 2.527, 23.790, 13.708, 16.330, 23.483
Απολλόδωρος (ψευδο-), Βιβλιοθήκη 3.10.8, 3.12.7
Ευριπίδης - Ελένη 96
Ηρόδοτος, Ιστοριών 6.35
Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις 1.5.2, 1.28.11, 1.35.2 ff., 3.19.12, 1.15.2, 10.26.2
Πίνδαρος, Ισθμιόνικοι 4.35, 6.51
Πίνδαρος, Νεμεόνικοι 7.26, 8.23
Πλάτων, Πολιτεία 620b
Στάτιος, Αχιλληίδα 1.501
Υγίνου, Fabulae 97, 116, 242
Οβίδιος, Μεταμορφώσεις 13.390
Πηγες
[1] "Η Τέχνη Στην Ελλάδα"
[2] "Wikipedia"
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"