ANCIENT GREECE RELOADED
ΜΠΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΡΥΛΩΝ
Υπερβορειοι "Γιγαντες"
Hyperborean Giants, Lost Civilizations, and the Fear of the Future
Οι Υπερβόρειοι Βοριάδες ήταν τρεις γίγαντες, παιδιά του Βορέα (θεός του Βόρειου Ανέμου) και της Χιόνης, που έγιναν ιερείς του Απόλλωνα στη θρυλική χώρα των Υπερβορέων.
Υπερβόρειοι και Απόλλων
Μία από τις πλέον αινιγματικές παραδόσεις τις μυθολογίας μας σχετίζεται με τους Υπερβορείους και την μυθική χώρα τους, την οποία κάθε φθινόπωρο επισκεπτόταν ο θεός Απόλλων με το ιπτάμενο άρμα του, το οποίο έσερναν Κύκνοι και επέστρεφε πάλι την άνοιξη στη Δήλο και στους Δελφούς.
Ο γυρισμός του Απόλλωνα γιορτάζονταν στους Δελφούς κάθε εαρινή ισημερία ενώ υπήρχε και ο Αστραφτερός Κύκνος που συμβόλιζε το προαναφερθέν ιπτάμενο άρμα του θεού....
Οι μελέτες που ασχολήθηκαν με το θέμα των Υπερβορείων, τοποθετούν αυτόν τον μυθικό λαό γενικώς και αορίστως στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, ενώ κάποιες πιο ειδικές αναφορές μιλάνε για Γροιλανδία, Σκανδιναβία, Βαλτική, Ρωσία, Σιβηρία κ.α.
Υπάρχουν βέβαια και πιο εξεζητημένες μελέτες για την Υπερβορεία, όπως η άποψη ότι ήταν κάποιο νησί (πάντοτε τοποθετημένο στην Αρκτική ζώνη) το οποίο καταποντίστηκε. Εικάζεται ότι οι έρευνες του Γιούργκεν Σπανούθ το 1961, στον 54ο παράλληλο, αποσκοπούσαν στην ανεύρεση της υποτιθέμενης καταποντισμένης Υπερβορείας· οι δώδεκα δύτες και οι πέντε βατραχάνθρωποι της αρχαιολογικής αποστολής δε βρήκαν τίποτα.
Στην αρχαία Ελλάδα βέβαια υπήρχε η γνώση για τις περιοχές της Αρκτικής ζώνης και των συνθηκών που επικρατούν εκεί, όπως για παράδειγμα η αναφορά του Ηρόδοτου ότι στους Υπερβόρειους η μέρα διαρκεί έξι μήνες.
Ο Ηρόδοτος έκανε αυτή την δήλωση διότι γνώριζε και για τις συνθήκες της Αρκτικής και για τους Υπερβορείους και υπέθεσε ότι οι τελευταίοι, σαν "Υπέρ-Βόρειοι", και παίρνοντας τη στενή ερμηνεία αυτού του όρου, κατοικούν στον απώτατο βορρά, στην Αρκτική. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βεβαίως και τον θαλασσοπόρο Πυθέα από τη Μασσαλία, που ήταν συν τοις άλλοις μεγάλος γεωγράφος, αστρονόμος και μαθηματικός, ο οποίος ταξιδεύοντας στο βορρά πρέπει να έφθασε ως τη Γροιλανδία.
Υποθέτοντας δε ότι όντως οι Υπερβόρειοι είναι Γροιλανδοι ή Σκανδιναβοί ή Σκύθες ή Μασαγέτες, ερχόμαστε σε σύγκρουση με την αρχαιοελληνική γραμματεία που αναφέρει ότι οι Υπερβόρειοι μιλούσαν ΕΛΛΗΝΙΚΑ! Διαβάζουμε στον Διόδωρο: "Έχειν δε τους Υπερβορείους τίνα διάλεκτον, και προς τους Έλληνες οικειότατα διακείσθα...".
Οι Υπερβόρειοι λοιπόν είναι Έλληνες, αδέλφια μας, όλοι ιερείς και λάτρεις του Απόλλωνα του οποίου "...η αληθινή κατοικία... βρίσκεται ανάμεσα στους Υπερβορείους, σε μια χώρα Αιώνιας Ζωής..." όπως αναφέρει και ο Πλάτων. Βέβαια Αιώνια Ζωή και Αιώνια Ευτυχία δεν υπάρχει στις εσχατιές του βορρά, ούτε είναι ασφαλώς ένας παντοτινός καταπράσινος τόπος με ανέσπερο φως χωρίς να γνωρίζει ποτέ χειμώνα και πολύ περισσότερο ένας τόπος με δυο ετήσιες σοδειές, όπως τον θέλει η Ελληνική Μυθολογία.
O Πίνδαρος μας γνωστοποιεί τα αίτια της Αιώνιας Ευτυχίας των Υπερβορείων αναφέροντας ότι αν και είναι άνθρωποι εντούτοις δεν προσβάλλονται ποτέ από νοσήματα, ούτε μάλιστα υπόκεινται στη διαδικασία της γήρανσης των κυττάρων τους και κατά συνεπείαν είναι αθάνατοι!!
Αναφέρει σχετικά: "Ούτε ασθένειαι ούτε το απάισιον γήρας προσβάλλουν την ιερά ταύτην γενεάν, χωρίς δε πόνον και μακράν των μαχών ζουν... Εις των ευτυχών τούτων ανθρώπων το έθνος ήλθε άλλοτε της Δανάης ο υιός (ο Περσέας)..."
Η προσωπική μου άποψη είναι πως ο Πλάτωνας εξηγεί την αθανασία των Ολύμπιων προπατόρων μας όταν αναφέρει πως η διατήρηση της συνοχή τους οφείλεται στο γεγονός πως η συγκόλληση των τεσσάρων στοιχείων του Σύμπαντος (Γη, Ύδωρ, Πυρ, Αήρ), που αποτελούν την προαναφερθείσα συνοχή τους, έγινε με Δεσμούς Άλυτους (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό). Εφόσον λοιπόν οι Υπερβόρειοι είναι αθάνατοι και εφόσον αυτό προϋποθέτει "Αλύτοις Δεσμοίς" εν τη συνοχή τους και εφόσον είναι Έλληνες Αδέλφια μας, συνεπάγεται ότι είναι και αυτοί κάποιοι από τους (χιλιάδες) Ολύμπιους.
Πάλι ο Πίνδαρος μας πληροφορεί για τον σύνδεσμο που ενώνει τους Ελλάνιους εν τη Ελλάνια, με τους Ελλάνιους Ολύμπιους: "Υπάρχει μια φυλή ανθρώπων, μια φυλή θεών. Έχουν και οι δύο πνοή ζωής από μα μόνο μητέρα. Χωριστές όμως δυνάμεις μας κρατάνε μοιρασμένους και η μία είναι τα τίποτε, ενώ η άλλη έχει τον ορειχάλκινο ουρανό για σίγουρη ακρόπολη. Και όμως έχουμε κάποια ομοιότητα σε μεγάλη ευφυία και δύναμη, με τους αθάνατους, κι ας μην ξέρουμε τι θα μας φέρει η μέρα..."
Στην περίπτωση που μελετάμε και σύμφωνα με την ελληνική παράδοση, ο σύνδεσμος δεν είναι άλλος από τον θεό Απόλλωνα. Αξίζει να αναφέρουμε κάποια στοιχεία από την μυθολογία μας που συνδέει τον Απόλλωνα με τους Υπερβορείους πριν ακόμα τη γέννησή του.
Κατά την παράδοση η μητέρα του θεού, η Λητώ, γεννήθηκε στη χώρα των Υπερβορείων γεγονός που αμέσως την κατατάσσει στο αυτό έθνος. Όταν πλησίαζε η ώρα της γέννησης του θεού του Φωτός, η Υπερβόρεια Λητώ μετέβη στη Δήλο συνοδευόμενη από τις δύο Υπερβόρειες παρθένες Άργη και Ώπιδα (για την ιστορία θα πρέπει να πούμε ότι η νήσος Δήλος ήτο "άδηλος" διότι βρισκόταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, με προορισμό όμως να αναδυθεί με προσταγή του Δία για χάρη της επίτοκης Λυτούς και να καθαγιασθεί με τη γέννηση του θεού). Άλλες δύο Υπερβόρειες παρθένες αργότερα, η Λαοδίκη και η Υπερόχη έφθασαν στο νησί προσφέροντας "δώρα".
Βέβαια όλη αυτή η μυθολογία είναι γεμάτη από κώδικες όπως κώδικες είναι και οι τάφοι των δύο παρθένων (της Λαοδίκης και της Υπερόχης) που βρέθηκαν στη Δήλο και διαμορφώθηκαν κοντά στον ιερό περίβολο της Αρτέμιδος (βλ. επίσης εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος- Λαρούς- Μπριτάνικα").
Και λέγω ότι οι τάφοι τους είναι κωδικοποιημένα σημεία, διότι μετά τον "θάνατο" τον δύο κοριτσιών σταμάτησε και οποιαδήποτε -άμεση- επαφή μεταξύ των Υπερβορείων και των κατοίκων του νησιού. Πιθανώς οι τάφοι των δύο Υπερβορείων παρθένων να σχετίζεται με τον λοιμό που έπληξε τους Αθηναίους το 425 π.Χ. και να χρησιμοποιήθηκαν σαν μέσο κάθαρσης προς εξευμενισμό του Απόλλωνος. Πάντως κανένας τάφος Δήλιου δεν έπρεπε να μείνει στο νησί και έτσι το νεκροταφείο του νησιού μεταφέρθηκε στο γειτονικό νησί Ρηνεία. Επίσης, ως μέσο κάθαρσης, απαγόρευαν τις εγκυμονούσες να γεννήσουν στη Δήλο και έτσι αυτές πηγαιναν, όταν έφθανε η ώρα της γέννας, στη Ρηνεία.
Ο θεός Απόλλωνας είναι γνωστός για την ασύγκριτη ευστοχία του στη τοξοβολία· τα βέλη του δεν αστοχούν ποτέ. Αυτή του την ικανότητα χρησιμοποίησε για να εκδικηθεί τους Κύκλωπες τους οποίους θεώρησε ως υπαίτιους για το θάνατο του υιού του Ασκληπιού. Με μεγάλη επιδεξιότητα στόχευσε με το τόξο του και με ένα και μοναδικό βέλος σκότωσε όλους τους Κύκλωπες. Μετά από το φονικό, το βέλος πέταξε μόνο του(;) και κρύφθηκε στο ναό του Απόλλωνος στη χώρα των Υπερβορείων. Αυτό το ιπτάμενο βέλος χάρισε ο θεός στον Υπερβόρειο ιερέα Άβαρι πάνω στο οποίο μεταφέρθηκε για το ταξίδι του από την Υπερβορεία στην Δήλο.
Ο Άβαρις επισκέφθηκε τον πλανήτη μας στην εποχή του Πυθαγόρα, με τον οποίο είχε και επαφή και σε αυτό το γεγονός εντοπίζεται η καταγωγή του Πυθαγόρα, αλλά και του δασκάλου του Φερεκύδη, στους Υπερβόρειους. Η σχέση άλλωστε του Πυθαγόρα με τον Υπερβόρειο Απόλλωνα διαφαίνεται όταν ο Άβαρις συνάντησε τον Πυθαγόρα και τον "νόμισε" για τον ίδιο τον θεό "...για τον θεό του οποίου ήταν ιερέας.." αναφέρει σχετικά ο Ιάμβλιχος, στα κείμενα του οποίου μπορούμε επίσης να διαβάσουμε:
"Αυτοί λοιπόν θεωρούν ότι αυτή είναι η πίστη των δικών τους αντιλήψεων, γιατί ο πρώτος που διακήρυξε αυτά δεν ήταν κανείς τυχαίος, αλλά ο θεός, και ένα από τα "Ακούσματα είναι αυτό: ποιος είσαι Πυθαγόρα". Επειδή ισχυρίζονται πως ήταν ο Απόλλωνας ο Υπερβόρειος.
Αποδείξεις δε αυτού είναι ότι σε αγώνα αφού σηκώθηκε, έδειξε το μηρό του χρυσό και τον Άβαρι τον Υπερβόρειο φιλοξενούσε και πήρε από αυτόν ένα ακόντιο (βέλος) με το οποίο αυτός ταξίδευε μέσα στον αιθέρα". Και αλλού: "(Ο Άβαρις) χάρισε στον Πυθαγόρα ένα βέλος το οποίο κρατούσε όταν βγήκε από το ιερό. Αυτό θα ήταν χρήσιμο σε αυτόν για όσες δυσκολίες θα συνέβαιναν κατά την τόσο μεγάλη περιπλάνηση. Πάνω σε αυτό λοιπόν ιππεύοντας θα μπορούσε να διαβεί τα αδιάβατα.".
Επίσης: "Αιθεροβάτης είναι το επίθετο του Άβαρι, γιατί σε αυτόν δωρήθηκε ακόντιο (βέλος) από τον Υπερβόρειο Απόλλωνα και μεταφερόμενος πάνω σε αυτό... διάβαινε τα αδιάβατα, βαδίζοντας, κατά κάποιον τρόπο, στον αέρα, πράγμα το οποίο υπέθεσαν μερικοί ότι είχε κάνει και ο Πυθαγόρας...".
Φεύγοντας από την Υπερβορεία ο Απόλλων, που είχε καταφύγει μετά τη γέννησή του, επισκέπτεται τους Δελφούς, το μέρος στο οποίο επρόκειτο να ιδρυθεί το ομώνυμο μαντείο. Κατά μία εκδοχή του μύθου ιδρυτής του μαντείου θεωρείται ο Ωλήν.
Για τον Ωλήν λέγεται ότι έγραψε η ποιήτρια και ιέρεια των Δελφών, Βοιώ που υπήρξε σύζυγος του Ακταίου (βασιλιάς της Αθήνας) και μητέρα του Παλαίφατου (επικός ποιητής). Στη Βοιώ έχει αποδοθεί το έργο "Ύμνος στον Απόλλωνα" όπου αναφέρει πως το δελφικό μαντείο ιδρύθηκε από τους Υπερβόρειους και ότι ο πρώτος μάντης ήταν ο Ωλήν, που από τον Ησύχιο και τον Σούδα αποκαλείται "Δυμαίος" ή "Λύκιος" ή "ΥΠΕΡΒΟΡΕΙΟΣ". Ο Ωλήν θεωρείται επίσης και ο εφευρέτης του δακτυλικού εξαμέτρου. Μαζί με τον Υπερβόρειο Ωλήν, ήρθαν σαν υπερασπιστές του μαντείου οι Υπερβόρειοι Υπέροχος και Λαόδοκος.
Σε ποιους όμως αστερισμούς εντοπίζονται, θα πάρουμε την απάντηση από τους πρωταγωνιστές του μύθου του Περσέα. Όμως πρώτα θα πρέπει να πούμε λίγα λόγια για την επίσκεψη του Ήρωα στις περιοχές των Υπερβορείων από τους οποίους έλαβε βοήθεια στην επικείμενη σύγκρουση του με την Μέδουσα.
Οι Υπερβόρειοι του προσφέρανε το σπαθί που θα προοριζόταν για τον αποκεφαλισμό του φοβερού τέρατος, καθώς επίσης και την περικεφαλαία από σκυλίσιο δέρμα που θα τον έκαμνε κατά βούληση αόρατο. Φύλακας-Άγγελος του Περσέα αναλαμβάνει η θεά Αθηνά η οποία και αρχικά τον βοηθάει να μεταβεί στους Υπερβόρειους, όπως μας πληροφορεί ο Πίνδαρος: "...Εις των ευτυχών τούτον ανθρώπων το έθνος ήλθεν άλλοτε της Δανάης ο υιός (ο Περσεύς) με τόλμην και θάρρος υπό την οδηγίαν της Αθηνάς" Παράδοξος όμως είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Περσέας βρέθηκε ανάμεσά τους. Στο παρακάτω απόσπασμα του Πίνδαρου μπορούμε να διαβάσουμε: "...Λέγω τους Υπερβορείους εις των οποίων τα δώματα ήλθεν άλλοτε ο Περσεύς ο ήρως, και παρακάθισεν εις γεύμα. Εύρε δε αυτούς προσφέροντας εις τον θεόν ιεράς θυσίας όνων..."
Ο Περσέας λοιπόν θυσίασε όνους για να μπορέσει να μεταβεί στη χώρα τους. Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι ο ποιητής στη συγκεκριμένη ωδή μιλάει με κώδικα. Ο συγγραφέας Παναγιώτης Τουλάτος στο έργο του "Τα Αρχεία της Χαμένης Γνώσης, Βιβλίο1" δίνει μια εξήγηση: "...Ο γνωρίζων ελληνικά θα καταλάβει ότι η προσφορά των Υπερβορείων αδελφών μας, είναι προσφορά του όλου νοητικού κόσμου, αφού ο Περσέας τους βρήκε "προσφέροντας θυσίας ό ν ω ν" (διάβαζε αποκωδικοποιημένα ν ό ω ν)...
Και για όποιον δεν εννόησε, τον παραπέμπω στον μεγάλο γραμματολόγο Λουκιανό (έργο Λούκιος ή Όνος), στον Πλάτωνα (έργο "Ευθύδημος"). Επίσης στον "Κρατύλο" του Πλάτωνα, να καταλάβει τη βαθύτερη ουσία του ελληνικού αλφαβήτου και να συλλαμβάνει μηνύματα μέσα από λέξεις κλειδιά όπως, Κρ-Ονος ή Θρ-Ονος..." Για όποιον θα θελήσει να ψάξει περισσότερο το θέμα σχετικά με τους "όνους", θα πρέπει να καταφύγει και σε εργασίες που ασχολούνται με την πινακίδα του Ιδαλίου στη Κύπρο.
Άβαρις ο Υπερβόρειος
Στο ημικύκλιο από τον ποταμό Δον μέχρι τις εκβολές του Δούναβη δεκάδες φυλές Σκυθών είχαν αναπτύξει σχέσεις με τους Έλληνες από τα πολύ πρώιμα χρόνια, ήδη πριν από τους αποικισμούς. Από τη Μυκηναϊκή Εποχή και την πρώιμη εποχή του σιδήρου μέχρι τους πρωτογεωμετρικούς χρόνους, δηλαδή από το 1400 μέχρι το 700 π.Χ. συμπεραίνουμε ότι οι επισκέψεις των Ελλήνων πρέπει να ήταν συχνές σ’ αυτούς τους τόπους, παρόλον ότι οι περισσότερες πηγές μας προέρχονται από τη μυθολογία.
Όμως, παρόλη τη γοητεία, που άσκησε στους Σκύθες ο ελληνικός πολιτισμός και παρά την αθρόα εισαγωγή αναρίθμητων προϊόντων ελληνικής κεραμοπλαστικής και μεταλλοτεχνίας, παρά τις πυκνές εμπορικές σχέσεις και τις συνεχείς επαφές με τους Έλληνες των αποικιακών κέντρων στο βορρά της Μαύρης Θάλασσας, και ακόμα παρά τη δημιουργία ελληνοσκυθικού πληθυσμού, που μιλούσε μια μικτή ελληνοσκυθική γλώσσα ήδη πριν από το 450 π.Χ. (όταν επισκέφθηκε ο Ηρόδοτος τη Σκυθία), ο πολιτισμός των Σκυθών δεν πέρασε στο στάδιο της καταγραφής της γλώσσας.
Το έθνος, που κατείχε τις σημαντικότερες πηγές χρυσού στο βόρειο τμήμα της οικουμένης, διατήρησε τον ακμαίο και δυναμικό χαρακτήρα του νομάδα ιππέα και παρέμεινε αυστηρά προσηλωμένο στις παραδόσεις του. Είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο το γεγονός ότι σ’ ολόκληρη την περιοχή οι βασιλείς, οι άρχοντες και η άρχουσα τάξη των βαρβάρων λαών χρησιμοποίησαν την ελληνική γλώσσα και γραφή σε κάθε περίπτωση που έπρεπε να γράψουν κάτι.
Η ελληνική γλώσσα - φορέας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, των πολιτικών και θρησκευτικών θεσμών, της ελληνικής σκέψης και της φιλοσοφίας, αλλά και η διεθνής γλώσσα του εμπορίου και της διπλωματίας – χρησίμευε ως ο σπουδαιότερος δεσμός μεταξύ των κατοίκων των βορείων χωρών, αλλά και ως κίνητρο για να τους ελκύσουν να επισκεφθούν την κυρίως Ελλάδα και τη Μεγάλη Ελλάδα.
Ο Ηρόδοτος (Δ, 34) μας διηγείται για τις προσφορές, που έστελναν οι υπερβόρειοι λαοί στη Δήλο για τα ταξίδια τους, για τη χώρα τους και τη θρησκεία τους. Οι Δήλιοι διηγούνται ότι οι υπερβόρειοι έστελναν τις προσφορές τυλιγμένες μέσα σε καλάμι από σιτάρι και ότι για πρώτη φορά έστειλαν δύο κόρες, την Υπερόχη και τη Λαοδίκη, να μεταφέρουν τις προσφορές αυτές. Όταν πέθαναν οι δύο αυτές κόρες, τις έθαψαν μέσα στο ιερό της Αρτέμιδος στη Δήλο κι εκεί εναποθέτουν οι κόρες και οι «παίδες» τα μαλλιά τους, που κόβουν όταν παντρεύονται. Επίσης οι Δήλιοι διηγούνται ότι και άλλες δύο κόρες νωρίτερα, η Άργη και η Ώπις, ήλθαν για να φέρουν τον φόρο που είχαν τάξει στη θεά Ειλειθυια για τον καλό τοκετό της Λητούς. Μάλιστα (Δ, 35) λέγεται ότι οι γυναίκες της Δήλου επικαλούνται τα ονόματα των δύο αυτών παρθένων σε έναν ύμνο, που συνέθεσε προς τιμή τους ο εκ Λυκίας ελθών Ωλήν.
Ο Ωλήν συνέθεσε κι άλλους παλαιούς ύμνους, που ψάλλονται στη Δήλο. Ο Ηρόδοτος αναφέρει τον Άβαριν, που ήλθε οχούμενος επάνω σ’ ένα βέλος. Υπερβόρειοι, έτσι καλούνται από τους αρχαίους Έλληνες από τα χρόνια του Ησιόδου και του Πινδάρου οι κάτοικοι του απώτατου βορρά, περί των οποίων κυκλοφορούσαν πολλοί παράδοξοι θρύλοι, που είχαν ίσως αφορμή τη σκοτεινή, ομιχλώδη και άγνωστη περιοχή που κατοικούσαν.
Θεωρούνταν δικαιότατοι, λεγόταν δε ότι δεν έτρωγαν κρέας και ζούσαν χίλια χρόνια, και ότι ήταν σε διαρκή πόλεμο προς τους γρύπες, φανταστικά ζώα, που απειλούσαν ν’ αρπάξουν τον χρυσό της χώρας τους. Κατά τον Στράβωνα (C 507) υπερβορείους καλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τους λαούς που κατοικούσαν προς βορράν του Ευξείνου Πόντου και του Ίστρου (Δούναβη). Υπήρξε το αντικείμενο πολλών παράδοξων διηγήσεων. Ο Άβαρις θρυλείται ότι ήταν ένας από τους υπερβορείους ιερείς του Απόλλωνος, ο οποίος τον προέτρεψε να επισκεφθεί την Ελλάδα. Κατά τους νεοπλατωνικούς, και ιδιαίτερα στο έργο «Περί του Πυθαγορείου βίου», ο Ιάμβλιχος τον αποκαλεί Σκύθη, που ήλθε από τους υπερβορείους όντας άπειρος της ελληνικής παιδείας, αμύητος και προχωρημένος στην ηλικία.
Πλησίασε, λοιπόν, τον Πυθαγόρα, για να μάθει την ελληνική φιλοσοφία. Ο Πυθαγόρας τότε, για να τον μυήσει στα ποικίλα πυθαγόρεια θεωρήματα, δεν εφάρμοσε την παιδαγωγική μέθοδο αλλά την πενταετή σιωπή και τις άλλες δοκιμασίες, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα του δίδαξε τα βιβλία «Περί Φύσεως» και «Περί Θεών».
Ο Άβαρις – συνεχίζει το κείμενο, τονίζοντας κι επαναλαμβάνοντας την υπερβόρεια καταγωγή του – ήταν γέρος και πολύ σοφός. Είχε έλθει στην Ελλάδα κι εκείνη την εποχή επέστρεφε στην πατρίδα του. Περιπλανήθηκε όμως και ο δρόμος τον έφερε στην Ιταλία, που είδε τον Πυθαγόρα και διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει κανείς άλλος άνθρωπος όμοιος με αυτόν. Χάρισε δε στον Πυθαγόρα ένα οιστό (βέλος), το οποίο είχε ο Άβαρις και το κρατούσε από την ώρα που έφυγε από τη χώρα του.
Ο Άβαρις είχε χρησιμοποιήσει αυτό το βέλος γιατί, ιππεύοντας αυτό, μπορούσε να περάσει όλες τις δυσκολίες, που θα συναντούσε κατά τη μεγάλη του περιπλάνηση. Πάνω σ’ αυτό λοιπόν μπορούσε να διαβεί τα αδιάβατα, δηλαδή ποταμούς, λίμνες, βάλτους, όρη. Ο Πυθαγόρας, λέει ο Ιάμβλιχος (Πυθ. Β 91), δέχθηκε το βέλος ως κάτι το φυσικό, σαν να το περίμενε, χωρίς καθόλου να παραξενευτεί ούτε να τον ρωτήσει για ποιο λόγο του το έδωσε, αλλά πήρε παράμερα τον Άβαρι και του έδειξε το μηρό του, που ήταν χρυσός, δίνοντάς του δείγμα ότι δεν έκανε λάθος.
Στη συνέχεια απαρίθμησε ο Πυθαγόρας στον Άβαρι ένα ένα όλα όσα βρίσκονται μέσα στο ιερό του Υπεβορείου Απόλλωνος, κι αυτός τον διαβεβαίωσε ότι όλα ήταν ακριβώς έτσι. Επίσης τον παρακάλεσε να μείνει στην Ιταλία και να διδάσκει όσους συναντούσε.
Έτσι λοιπόν έμεινε κοντά στον Πυθαγόρα, που του δίδαξε με συντομία φυσιολογία και, αντί της οιωνοσκοπίας με τις θυσίες, του παρέδωσε την πρόγνωση διά των αριθμών, επειδή πίστευε ότι αυτή είναι η περισσότερο καθαρή. Και άλλες ασκήσεις του πνεύματος, τις πλέον πρέπουσες, παρέδωσε στον Άβαρι.
Εκτός της πυθαγόρειας φιλοσοφίας ο Άβαρις μυήθηκε και στην ορφική φιλοσοφία. Ο Ορφέας, γιος της Καλλιόπης, που η μητέρα του τον είχε μυήσει στο Πάγγαιον όρος, δίδαξε και τον Πυθαγόρα και του έμαθε ότι ο αριθμός είναι η ορισμένη ουσία των θεών και ότι διαμέσου των αριθμών γίνεται πρόγνωση θαυμαστή των μελλόντων να συμβούν.
Με τη σειρά του ο Πυθαγόρας όλα αυτά τα δίδαξε στον Άβαρι και του έμαθε ότι, αντί να μαντεύει με αίμα και σφαγή, η ασφαλέστερη γνώση είναι μέσω των αριθμών, «του δίδαξε μια τέλεια γνώση όλης της αλήθειας, που είχε συναχθεί μέσω της αριθμητικής επιστήμης» (Πυθ. Β 146).
Τον Άβαρι, κατά τον θρύλο, ποτέ δεν τον είδαν ούτε να πίνει ούτε να τρώει τίποτα.
Κάποτε ο Φάλαρις, ο πιο σκληρός από τους τυράννους των πόλεων της Μεγάλης Ελλάδας, συνέλαβε αιχμάλωτο τον Άβαρι και τον Πυθαγόρα, γιατί τους είδε να συνομιλούν και γιατί ο Άβαρις, αντί να θαυμάζει τον τύραννο, θαύμαζε τον Πυθαγόρα, και του έκανε πολλές ερωτήσεις, προπάντων ιερής φύσης, όπως για παράδειγμα ποιά είναι η πρόνοια των θεών για τους ανθρώπους, τί σχέση έχουν τα αγάλματα και αν πρέπει να λατρεύονται, τί είναι τα ουράνια σώματα και αυτά που περιστρέφονται γύρω από τη γη, και πολλά άλλα.
Ο Πυθαγόρας συνέχιζε να διδάσκει τον Άβαρι ότι όλα τα πράγματα εξαρτιούνται και κυβερνιούνται από τη δύναμη του θεού, και ότι η δύναμη της ψυχής εξουσιάζει την ελευθερία της θέλησης. Συνέχισε δε να συζητάει διεξοδικά για την τέλεια ενέργεια του λογικού και του νου, για την παρρησία του λόγου, την τυραννία, την τύχη, την αδικία, την ανθρώπινη πλεονεξία, και κατέληξε ότι όλα τα εγκόσμια είναι χωρίς καμιά αξία. Μετά του έδωσε μια θεία συμβουλή για τον άριστο βίο κι έκανε σύγκριση με τον διεφθαρμένο βίο, του φανέρωσε ότι οι ασθένειες και οι άλλες βαριές συμφορές του σώματος είναι καρποί της ακολασίας. Του αποκάλυψε τη διάκριση μεταξύ εκείνων που προέρχονται από το πεπρωμένο και την ειμαρμένη και εκείνων που γίνονται από το νου.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, ο Άβαρις μυήθηκε στην πυθαγόρεια φιλοσοφία κι έμαθε τα κυριότερα δόγματά της, και πρέπει να ήταν ένας από τους σπουδαιότερους πυθαγόρειους. Οι θρύλοι και οι πηγές δεν λένε αν ξαναγύρισε στη χώρα, απ’ όπου κατέβηκε, για να αναμεταδώσει τη φιλοσοφία που διδάχθηκε. Το πιθανότερο θα ήταν να ξαναγύρισε και να μετέδωσε σ’ αυτούς την πυθαγόρεια φιλοσοφία, και ιδιαίτερα το δόγμα περί αθανασίας της ψυχής, για το οποίο οι Σκύθες ήταν γνωστοί στην αρχαιότητα (Πυθ. Β 173).
Της Βούλας Λαμπροπούλου, Καθηγήτριας Πανεπιστημίου Αθηνών (Eπιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων "Πλωτίνος")
Βιβλιογραφια
Ηρόδοτος, Ιστοριών 4, Ch 1, XIII
Πίνδαρος, Πυθιόνικοι 10th
Στράβων, Γεωγραφικά 15, Ch. 1, 57
Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις 10, 5:7
Διόδωρος Σικελιώτης, Ἱστορικὴ Βιβλιοθήκη 2., Ch. 3
Aelian, On Animals 11. 1
Πηγη
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"