Λαιλαπα ή Λαιλαψ
Ο μυθικος σκυλος που παντα επιανε το θηραμα του
Τα σκυλιά έχουν την δική τους σημαντική θέση στην αρχαία ποίηση και μυθολογία. Ο Άργος του Οδυσσέα είναι ίσως ο πιο γνωστός, όμως εξίσου σημαντική θέση έχουν ο Κέρβερος, ο φύλακας του Άδη, ο σκύλος του Ξάνθιππου, τα σκυλιά του Ακταίωνα που τον έφαγαν ζωντανό όταν η θεά Άρτεμη τον μεταμόρφωσε σε ελάφι κ.α.
Ένα από τους πιο σημαντικά είναι και η… Κεφαλονίσσα Λαίλαπα (μερικοί θεωρούν ότι το σκυλί ήταν αρσενικό). Αποτελούσε δημιούργημα του Ηφαίστου και ανήκε στον Δία. Είχε το χάρισμα να πιάνει όποιο θήραμα κυνηγούσε χωρίς να λαθεύει ποτέ.
Δωρίστηκε από την ερωμένη του Δία, Ευρώπη, στον Μίνωα και αυτός με τη σειρά του την χάρισε στη σύζυγο του βασιλιά Κέφαλου, Πρόκρις. Έτσι έφτασε και στον ίδιο τον προπάτορα των Κεφαλλήνων.
Ενώ όμως όλοι γνωρίζουν τον Κέφαλο, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ποιο είναι αυτό το πιστό σκυλί που απεικονίζεται συχνά μαζί του. Από αρχαία νομίσματα μέχρι πίνακες και από αγάλματα μέχρι οικόσημα και εμβλήματα πόλεων, ο πιστός σκύλος με τις μαγικές ικανότητες στο κυνήγι απεικονίζεται να συντροφεύει το αφεντικό του παντού.
Κάτι που ελάχιστοι ξέρουν, είναι ότι για τους αρχαίους Έλληνες, αρχικά «Λαίλαψ» ήταν ο Μέγας Κύων, ο αστερισμός που περιέχει τον Σείριο (εξ ου και το «Άλφα του Μεγάλου Κυνός» που επαναλάμβανε συχνά ο Μάνος Χατζιδάκις όταν αναφερόταν στην ομώνυμη δισκογραφική του εταιρεία).
Σύμφωνα με τον μύθο, ο Κέφαλος έδωσε την Λαίλαπα στον βασιλιά Αμφιτρύωνα, στη Θήβα, προκειμένου να πιάσει μια αλεπού που κανείς δεν μπορούσε να πιάσει. Έτσι ένας σκύλος που πάντα έπιανε το θήραμά του, κυνηγούσε ένα θήραμα που ποτέ δεν μπορούσε να πιαστεί.
Αφού αντιλήφθηκε ο Δίας ότι το κυνήγι θα ήταν αέναο, πέτρωσε και τα δύο ζώα και στη συνέχεια τα μετέτρεψε σε αστερισμούς. Η Λαίλαψ έγινε ο Μέγας Κύων και η αλεπού του Τευμησσού ο Μικρός.
Αργότερα όμως, τόσο ο Μεγάλος, όσο και ο Μικρός Κύωνας ταυτίστηκαν με δύο από τα κυνηγόσκυλα του Ωρίωνα με αυτή την εκδοχή να παραμένει ζωντανή μέχρι τις μέρες μας.
Η ιδέα αυτού του αέναου κυνηγητού, της αέναης διαμάχης μετέτρεψε τα δύο μυθολογικά ζώα σε παγκόσμια σύμβολα. Κι αυτό γιατί αργότερα συνδέθηκαν με το Παράδοξο των Ανίκητων Δυνάμεων, ένα αρκετά διαδεδομένο λογικό πρόβλημα με πολλές φιλοσοφικές προεκτάσεις που αναφέρεται στην ιδέα ότι δύο υπέρτατες δυνάμεις έρχονται σε σύγκρουση.
«Θα μπορούσε ένας Θεός να φτιάξει μια πέτρα τόσο βαριά που ούτε ο Θεός δεν θα μπορούσε να την σηκώσει;», είναι μια από τις ερωτήσεις που εκφράζουν αυτό το παράδοξο. Η απάντηση φαντάζει αρχικά εύκολη, και είναι «όχι, ο Θεός μπορεί να σηκώσει όποια πέτρα θέλει». Αυτό όμως αυτομάτως σημαίνει ότι ο Θεός δεν μπορεί να κατασκευάσει μια τέτοια πέτρα.
Ένα άλλο διαδεδομένο παράδειγμα είναι αυτό με το δόρυ και την ασπίδα. Ένας έμπορος ισχυρίζεται στην αγορά ότι διαθέτει τα καλύτερα όπλα. Όταν τον ρωτούν πόσο καλή είναι η ασπίδα του, τότε απαντά ότι δεν την τρυπά κανένα δόρυ. Όταν πάλι τον ρωτούν πόσο καλά είναι τα δόρια του, τότε απαντά ότι μπορούν να τρυπήσουν οποιαδήποτε ασπίδα. Η επόμενη ερώτηση είναι προβλέψιμη… Τι θα γίνει αν του ζητηθεί να χτυπήσει με το δόρυ που πουλάει την ασπίδα που επίσης πουλάει;
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα Κινεζικά, η λέξη που χρησιμοποιείται για την «αντίφαση» ή την «αντινομία» σημαίνει «δόρυ και ασπίδα».
Βιβλιογραφια
Epic Cycle, The Epigoni Fragments - Greek Epic C8th - 7th B.C.
Greek Lyric IV Corinna, Fragments - Greek Lyric C5th B.C.
Apollodorus, The Library - Greek Mythography C2nd A.D.
Antoninus Liberalis, Metamorphoses - Greek Mythography C2nd A.D.
Πηγη
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"