Ηλιος
Ο Ηλιος των Ελληνων
…της δικαιοσύνης νοήμων της συνείδησης στρατηγός!
Ο Ήλιος κατά τη μυθολογία
Ως κύριο όνομα Ήλιος = ο Θεός του Ήλιου, συναντάται συχνά στον Όμηρο, που τον θεωρεί υιό του Υπερίωνα.
Αργότερα ο Ήλιος ταυτίζεται με τον Απόλλωνα ή Φοίβο (Αισχύλος).
(άλλη λέξη η οποία σημαίνει τον ήλιο Σείριο – Λατινικά Sol – ανήκει σε άλλη ρίζα)
Και μεταφορικά θα πει φως, χαρά, ευτυχία της ψυχής.
Ο Πλούταρχος λέει: « ηλίους δε και τά τέκνα (αρσενικά;), οι γονείς υποκοριζόμενοι καλούσι ».
Ήλιος – μυθολογία
Ο Ήλιος και ποιητικώς Ηέλιος: υιός του Τιτάνα Υπερίωνα και της Θείας. Τιτάνας και Υπεριωνίδης ή ταυτιζόμενος με τον Υπερίωνα, αδελφός της Σελήννα και της Ηιούς.
Το πρωί ανέβαινε από τη λίμνη του Ωκεανού.
Το λαμπρό του άρμα που το έσυραν κατάλευκα άλογα, που από τα ρουθούνια τους έβγαζαν φλόγες, διέτρεχε τον Ουρανό και το βράδυ κατεδύετο-κατέβαινε πάλι στον Ωκεανό.
Για τον Όμηρο ο Ήλιος είναι « Πανδερκής » και « Παντεπόπτης », γιατί με τις ακτίνες του εισχωρεί παντού, κι έτσι βλέπει και γνωρίζει τα πάντα. Γι’ αυτό ορκίζονταν στο όνομά του για πράγματα άγνωστα και κρυμμένα.
Στο νησί Τρινακρία τρέφει 7 αγέλες βοδιών και 7 κοιπάδια αρνιών, που το καθένα διαθέτει 50 ζώα, τα οποία υπονοούν τις πενήντα εβδομάδες του χρόνου (της αρχαιότητας), από τις οποίες η κάθε μία έχει επτά ημέρες και επτά νύχτες. (Ο συμβολισμός και η αλληγορία είναι ολοφάνεροι. Αριστοτέλη, Ευήμερος κ.ά.).
Παιδιά του είναι ο Αυγείας, ο Αίθωνας, οι Χάριτες από τη ναΐδα Σίγλη, η Φαέθουσα, η Λαμπετίη, ο Αιήτης και η Κίρκη. Παιδί του ήταν και ο Φαέθοντας από την Κλυμένη, γνωστός από τον μύθο που αναφέρεται σ’ αυτόν, ο οποίος είχε διαδοθεί πολύ και είχε βέβαια συμβολικό χαρακτήρα.
Τον τιμούσαν εξαιρετικά στη Ρόδο , (στα νομίσματα υπάρχει η εικόνα του Ήλιου που ακτινοβολεί πάνω στο άρμα του), με γιορτή αφιερωμένη στη λατρεία του, τα Άλια ή Ηλίεια.
Προς τιμήν του, οι Ρόδιοι είχαν ιδρύσει τον περίφημο Κολοσσό της Ρόδου, χάλκινο πανύψηλο άγαλμα, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Η Ρόδος θεωρούνταν το ιερό νησί του Ήλιου.
Λατρευτικά κέντρα υπήρχαν επίσης στην Κόρινθο, που ονομαζόταν « Ηλίου πόλις », στην Αργολίδα, στην Αρκαδία, στη Σικυώνα, στην Ήλιδα και στην Αθήνα.
Η τέχνη χρησιμοποίησε το θέμα του Ήλιου στα μελανόμορφα αγγεία, στα ερυθρόμορφα, σε ανάγλυφα, σε ζωοφόρους, σε σαρκοφάγους και σε άλλα μνημεία.
Στην αρχή τον παρουσιάζουν χωρίς ακτινωτό στέμμα, αργότερα μ’ αυτό, και στα αγγεία εμφανίζεται με ή χωρίς γένια, με ωραία κυματιστά μαλλιά, που ανεμίζουν καθώς οδηγεί το λαμπρό του άρμα με τα φτερωτά άλογα. Αλλού, απεικονίζεται με τον χιτώνα του Ηνιόχου (ερυθρόμορφα αγγεία). Υπέροχη είναι η απεικόνιση του Ήλιου πάνω στο τέθριππό του, στο ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα.
Ιερά ζώα αυτού ήταν ο πετεινός και λευκά ζώα, κυρίως δε άλογα. Γενικώς η τέχνη τον παριστά όμοιο με τον Απόλλωνα, λίγο πιο σωματώδη.
Συγκλονιστικός είναι και ο Ορφικός Ύμνος του Ηλίου, ο οποίος εμπεριέχει όλες τις αστρονομικές παρατηρήσεις και πληροφορίες γι’ αυτό το Ουράνιο σώμα (απλανή αστέρα). Σ’ αυτές είναι και τα δύο Ηλιοστάσια, για τα οποία θα μιλήσουμε τώρα.
Ηλιοστάσια
Τα δύο σημεία που βρίσκονται στην ελλειπτική απόσταση 90 0 (μοιρών) από τα ισημερινά σημεία. Απέχουν από τον Ισημερινό με τη μεγαλύτερη απόσταση, το ένα σημείο στο Βόρειο ημισφαίριο και το άλλο στο Νότιο, όταν ο Ήλιος φθάνει αντίστοιχα στην ελάχιστη απόκλισή του στις 22 Δεκεμβρίου (Βόρειο) και στη μεγαλύτερη στις 21 του Ιουνίου (Νότιο) και ονομάζονται Χειμερινό και Θερινό ηλιοστάσιο.
Ηλιοστάσιο, από το ουσιαστικό Ήλιος και το ρήμα ίστημι, που θα πει: τακτοποιώ, βάλλω να σταθεί (όρθιος), παρατάσσω (ανθρώπους), αναχαιτίζω, εμποδίζω, εγείρω, κάμνω τι να εγερθεί, εγείρω, διεγείρω.
Επίσης: θέτω, διορίζω, επιφέρω, προξενώ, κείμαι, ευρίσκομαι.
Τέλος: σταματώ, διαμένω αργός, διατελώ εν στάσει, ίσταμαι ορθός.
Χειμερινό Ηλιοστάσιο , λοιπόν, και:
Η εμφάνιση – γένεση – του Θεού Διονύσου στον αισθητό κόσμο, προερχομένου από τον Ουράνιο Κόσμο, από το έκτο Ορφικό κοσμοθεογονικό στάδιο που είναι η πνευματική έκφραση της πρώτης ζώσης κοσμικής ουσίας.
Με την εμφάνιση, την παρουσία του στο ένατο εξελικτικό στάδιο, παρουσιάζονται – γεννώνται – παράγονται και οι πρώτες χημικές ενώσεις, οι πρώτες φυσικές δομές, οι οποίες δίνουν μορφές και είδη, παράγοντας και δημιουργώντας τον αισθητό, τον εγκόσμιο κόσμο μας. (Ορφική Κοσμοθεογονία).
Το όνομα των δύο αυτών σημείων, των αντιθέτων αποκλίσεων του Ήλιου, «Ηλιοστάσιο», οφείλεται στη «φαινομενική» στάση του για μερικές μέρες, όταν φθάνει στις δύο αυτές αποκλίσεις.
Οι Έλληνες συνέδεσαν τα δύο σημεία με λατρευτικές τελετές, διότι μέσα από τη γνώση είχαν συνειδητοποιήσει ότι ο ήλιος είναι η άμεση ζωογόνος πηγή του κόσμου μας, ως η εκδήλωση αντίστοιχης θεϊκής οντότητας.
Ο Ύμνος του Ηλίου έχει απολύτως γνωσιολογική οχύρωση και αντέχει σε κάθε επιστημονική ανάλυση κατά στίχο.
Ο Ορφεύς (Μακροβίου Satur 7, 18), λέγει σαφώς, ότι ο Ήλιος είναι ο Διόνυσος (σ’ αυτό το κοσμοθεογονικό στάδιο – το εκατό), με τούτον το στίχο (ολοκληρούται η εκδήλωση του θεού σ’ όλα τα κοσμοθεογονικά γνωστά στάδια):
« Ο Ήλιος, τον οποίον επονομάζουν Διόνυσον» και συνεχίζει:
« Ένας είναι ο Ζεύς, ένας ο Άδης, ένας ο Ήλιος, ένας ο Διόνυσος» !!
Η εκδήλωση του θεού Διονύσου στον αισθητό μας κόσμο και χωροχρόνο, ως Ηλίου (που είναι το κλειδί της πηγής της ζωής και που κατευθύνει τους κόσμους της ύλης με πλήρη και απόλυτη αρμονία), προέρχεται κατ’ ανάγκη από τα προηγούμενα κοσμοθεογονικά στάδια.
Χαρακτηρίζεται από μία Νομοτελειακή (105-166) και αρμονική μεταβολή των μορφωτικών δυνάμεων της φύσης.
Ο Διόνυσος του Ουρανίου Κόσμου, του Νοητού, ο Διόνυσος του έκτου Κοσμοθεογονικού σταδίου, ο Ζαγρεύς (η πνευματική έκφραση της πρωτόγονης ζώσης ουσίας) και ο Διόνυσος Θεσμοφόρος και ανθρωποραίστης του ενάτου κοσμοθεογονικού σταδίου, του δικού μας κόσμου, όπου είναι ο θεός της αυτής καθ’ εαυτής της ζωής, της ζωικής κατάστασης των εμβίων όντων, είναι ο ένας και αυτός θεός.
Ο θεός Διόνυσος, ο Νοητός και Νοερός θεός του Ουρανίου κόσμου, που διέρχεται δια πάντων των μέσων τάξεων και τον δικό μας αισθητό κόσμο, για να τον διακοσμήσει, να τον μορφοποιήσει με τάξη και αρμονία και να διεκπεραιώσει κατ’ αυτόν τον τρόπο τη δημιουργία στη Γη (χθονίως) όπως και στον Ουράνιο κόσμο (αλλά εκεί κατά διαφορετικό τρόπο: ουρανίως)!!
Αυτή την εμφάνιση του Διονύσου εορτάζουμε σήμερα, όπως την εόρταζαν οι πρόγονοί μας, οι οποίοι γνώριζαν ότι το νέο «ξεκίνημα» του Ηλίου, που συνεδέετο με την αύξηση της ημέρας, του φωτός, της ζωής, ήταν απόρροια της εμφάνισης της ζωής στο ηλιακό μας σύστημα, που οφείλετο στον θεό Διόνυσο. Τον Λικνίτη Διόνυσον, το Θείο βρέφος Διόνυσο!
Τον θεό, ο οποίος μέσα από την ύλη, από τα πάθη και την τιτανική μας φύση, υποφέροντας μαζί μας και βοηθώντας μας για την υπέρβαση της θνητής μας φύσης, θα μας οδηγήσει, δια της γνώσεως, στα Ηλύσια πεδία, στο τέλος της Οδύσσειας της ψυχής μας! Από το «συναισθάνεσθαι», στο «διανοήσθαι».
Οι υπόλοιποι λαοί, πίστευαν ότι ο Ήλιος χρειάζεται ενίσχυση, βοήθεια, για να μην σβήσει.
Οι τελετές τους ήταν δοξασίες, δεισιδαιμονίες και διάφορα έθιμα και παραδόσεις.
Οι Έλληνες κατ’ ανάγκη απέρριψαν την πατρώα γνώση και τη θεοαντίληψη, διατηρώντας συγχρόνως πολλά «βαρβαρικά» έθιμα, όπως το άναμμα της φωτιάς του Άη Γιάννη τον Ιούνιο, προς ενίσχυση του Πυρός του Ηλίου. Απέβαλαν τον θεό Διόνυσο και διατήρησαν επιμελώς στα «Ιερά» τους άμφια, όλα τα σύμβολά του, καθώς και το 90% των κειμένων των λατρευτικών τελετών της Διονυσιακής λατρείας, το οποίο όμως το καθιέρωσαν ως εύρημα των εκκλησιαστών πατέρων και το ενσωμάτωσαν στην υπάρχουσα χριστιανική θρησκεία, σαν δική τους έμπνευση ή δική τους θεία αποκάλυψη.
Οι πρόγονοί μας στις 22 Δεκεμβρίου, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, με το οποίο ξεκινά ο χειμώνας, περίοδος κατά την οποία η φύση φαινομενικά «νεκρώνεται», εόρταζαν τον Διόνυσο τον Λικνίτη, τον Διόνυσο το «θείο βρέφος», όπως προανέφερα, που λατρευόταν την περίοδο αυτή, σαν το μυστικό περιεχόμενο του Λίκνου.
Το βρέφος Διόνυσος το γνωρίσαμε στην πρώτη περίοδο της ζωής του, σαν θεϊκό παιδί στη σπηλιά, περιτριγυρισμένο με θηλυκές φροντίδες. Οι θεϊκές γυναίκες γύρω του δεν ήσαν ακόμα «μαινάδες», αλλά παραμάνες, στις οποίες ανήκε κι η ίδια η μάνα του.
Οι μυθογράφοι παραδίναν την Τρίτη γένεση (οι πριν είναι: α) ο του νοερού κόσμου Ζεύς-Διόνυσος, β) ο του έκτου σταδίου Ζαγρεύς) του θεού, κατά την οποία ο Διόνυσος είναι υιός του Διός και της Δήμητρος.
Διεμελίσθη και εψήθη από τους Γηγενείς (Τιτάνες) και πάλι, εξ αρχής, εγεννήθη νέος αφού η θεά Δήμητρα συνήρμοσε τα μέλη του.
Λένε λοιπόν, ότι εγεννήθη από τους δύο αυτούς θεούς, γιατί τον συνδέουν άμεσα με τη ζωή και την επαναγέννηση και αποδίδουν αυτές σε φυσικούς λόγους. Όπως η άμπελος αυξάνεται από τη γη και τη βροχή για να καρποφορήσει τον Οίνο που προέρχεται από τα συνθλιβόμενα σταφύλια.
Με τη διάσπαση του θεού σε νεαρή ηλικία από τους Τιτάνες (γηγενείς), δηλώνουν τη συγκομιδή των καρπών από τους γεωργούς, επειδή νομίζουν ότι η Δήμητρα είναι η Γη.
Η διήγηση της καλής βράσεως των μελών του θεού δηλώνει, ότι οι περισσότεροι βράζουν τον οίνο και τον αναμειγνύουν, για να τον κάμουν ευωδέστερο και καλύτερο (κάθε μετάλλαξη και πολυμορφία είναι εκ των πραγμάτων, τελειότερη της προηγουμένης). Η επαναπροσαρμογή των κακοποιηθέντων από τους γηγενείς, μελών του θεού, καθώς και η αποκατάστασή τους, στην προηγούμενη φύση αυτών, δηλώνει ότι η γη, αποκαθιστά πάλι, την τρυγηθείσα και κοπείσα, στις κατάλληλες εποχές, άμπελο, στην προϋπάρξασα ακμή της καρποφορίας.
Οι θεολόγοι Έλληνες ονόμασαν αυτόν το θεό και όλα τα δημιουργήματά του, Οίνον, γιατί όλα είναι γεγεννημένα από τον Νου (οίνος = εντός του Νου), άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο μετέχοντα της μεριστής διανομής του (δηλαδή της πολυμορφίας και πολυσυνθετότητας).
Η «νεκρωμένη» φύση του χειμώνα, είναι η τρυγηθείσα και κλαδεμένη άμπελος.
Η κυοφορία της φύσεως, που είναι άγνωστη έως ότου εκδηλωθεί μετά από τρεις μήνες, είναι το μυστηριακό περιεχόμενο του Λίκνου του βρέφους Διονύσου.
Στο Ηλιοστάσιο της εικοστής δευτέρας Δεκεμβρίου εμφυτεύεται ο σπόρος της κύησης, μιας νέας κατάστασης, ενός νέκου κύκλου ζωής, στο δικό μας χωροχρόνο.
Γεννιέται ο Διόνυσος, ο έφορος κάθε ζωής παντός επιπέδου και παντός εμβίου και μη όντος. Ο Τρίγονος, ο Δημήτορας, ο Ίακχος, ο Βάκχος, ο θεός Διόνυσος με τα 430 προσωνύμια, ο οποίος μας οδηγεί στο κατώφλι των πραγμάτων, που αποτελούσαν το περιεχόμενο των μυστηρίων.
Μυστηρίων, των οποίων το περιεχόμενο δεν επιτρεπόταν να κοινολογηθεί, ούτως ή άλλως! Ήταν άρρητο και στην περίπτωση ακόμα που βιωνόταν πραγματικά!
Ας σταθούμε στο ό,τι η ανάδειξη των Διονυσιακών ιδιοτήτων του εαυτού μας, θα πρέπει να αποτελέσει και τον σκοπό της ζωής μας.
Η σκληρή καρδιά και ο κακόβουλος βίος, είναι κληρονομιά των Τιτανικών ιδιοτήτων, από την οποία πρέπει να απαλλαγούμε.
Ο Τιτάν Ήλιος, ο ένδοξος, ο βακχικός Άττις Τιτάν, εις τα έσχατα βάθη του υλικού κόσμου, ας προσφέρει στις ψυχές μας φως αγνό, ακεραιότητα στο σώμα μας και υγεία, που είναι το λαμπρότερο δώρο.
[1]
Ομηρικός ύμνος στον Ήλιο
ἥλιον ὑμνεῖν αὖτε Διὸς τέκος ἄρχεο Μοῦσα,
Καλλιόπη, φαέθοντα, τὸν Εὐρυφάεσσα βοῶπις
γείνατο Γαίης παιδὶ καὶ Οὐρανοῦ ἀστερόεντος:
γῆμε γὰρ Εὐρυφάεσσαν ἀγακλειτὴν Ὑπερίων,
αὐτοκασιγνήτην, ἥ οἱ τέκε κάλλιμα τέκνα, 5
Ἠῶ τε ῥοδόπηχυν ἐυπλόκαμόν τε Σελήνην
Ἠέλιόν τ’ ἀκάμαντ’, ἐπιείκελον ἀθανάτοισιν,
ὃς φαίνει θνητοῖσι καὶ ἀθανάτοισι θεοῖσιν
ἵπποις ἐμβεβαώς: σμερδνὸν δ’ ὅ γε δέρκεται ὄσσοις
χρυσέης ἐκ κόρυθος: λαμπραὶ δ’ ἀκτῖνες ἀπ’ αὐτοῦ 10
αἰγλῆεν στίλβουσι παρὰ κροτάφων δέ τ’ ἔθειραι
λαμπραὶ ἀπὸ κρατὸς χαρίεν κατέχουσι πρόσωπον
τηλαυγές: καλὸν δὲ περὶ χροὶ̈ λάμπεται ἔσθος
λεπτουργές, πνοιῇ ἀνέμων: ὕπο δ’ ἄρσενες ἵπποι.
ἔνθ’ ἄρ’ ὅ γε στήσας χρυσόζυγον ἅρμα καὶ ἵππους, 15
[αὐτόθι παύεται ἄκρου ἐπ’ οὐρανοῦ, εἰσόκεν αὖτις] 15α
θεσπέσιος πέμπῃσι δι’ οὐρανοῦ Ὠκεανόνδε.
χαῖρε, ἄναξ, πρόφρων δὲ βίον θυμήρε’ ὄπαζε.
ἐκ σέο δ’ ἀρξάμενος κλῄσω μερόπων γένος ἀνδρῶν
ἡμιθέων, ὧν ἔργα θεαὶ θνητοῖσιν ἔδειξαν.
Ο ήλιος στην παγκόσμια μυθολογία
Οι πανοραμικές εικόνες του ήλιου που παρέχει πλέον η NASA προσφέρουν συναρπαστικές αποτυπώσεις του αστεριού που ευθύνεται για τη ζωή στη Γη. Η απομυθοποίηση ωστόσο του ήλιου και ο «υποβιβασμός» του από το θεϊκό κύρος που του απέδιδαν για χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι είναι μια σχετικά καινούρια ιστορία.
Οι μυθολογίες των κοινωνιών και των πολιτισμών της οικουμένης βρίθουν από εξωφρενικές αναπαραστάσεις του αστεριού και ευφάνταστες ιστορίες για το πώς βρέθηκε εκεί πάνω.
Ο ήλιος, με τη μαγική του δύναμη να δίνει ζωή, δεν θα μπορούσε να μη λογίζεται θεός, ούτε και να μη συνδέεται ευθέως και με άλλες όψεις της καθημερινής ζωής.
Ας κάνουμε λοιπόν ένα ταξίδι στους πολιτισμούς του πλανήτη και ας δούμε τους πλέον συναρπαστικούς μύθους που έχει σκεφτεί ποτέ άνθρωπος για τον ζωοδότη ήλιο…
Ο θεός Ρα της Αιγύπτου
Η λατρεία της πανάρχαιας θεότητας του ήλιου δεν περιοριζόταν μόνο στην Ηλιόπολη της Αιγύπτου: ο θεός δάνειζε το όνομά του στους φαραώ, που μετονομάζονταν σε Γιοι του Ρα. Καθώς λοιπόν ο ήλιος είναι η ζωοδότρα δύναμη του κόσμου, πολύ βολικά ο Ρα ήταν και πλάστης θεός.
Το αγαπημένο του μέσο μεταφοράς ήταν το πλοίο -και όχι το σύνηθες άρμα-, το οποίο δεν το χρησιμοποιούσε μόνο για τις ουράνιες μετακινήσεις του, αλλά και για την καταβύθισή του στον κάτω κόσμο τη νύχτα. Ο Ρα μάλιστα αναγεννιόταν κάθε μέρα, όμοια με τον ήλιο.
Ο ήλιος περιστρέφεται γύρω από τη Γη
Η Γη ήταν το κέντρο του κόσμου και καμία παρατήρηση δεν μπορούσε να το αλλάξει αυτό! Τι κι αν στα πολυάριθμα αστρονομικά μοντέλα της αρχαιότητας το γεωκεντρικό σύμπαν δημιουργούσε προβλήματα; Τι κι αν ο Αρίσταρχος (ο «Κοπέρνικος της αρχαιότητας») και ο Μέλισσος ο Σάμιος ορκίζονταν ότι ο ήλιος είναι το κέντρο του κόσμου;
Τι κι αν μπόλικες παρατηρησιακές αποφάνσεις και εμπειρικά δεδομένα πρόσταζαν ότι η Γη δεν μπορούσε να ήταν το αρχιμήδειο σημείο του κόσμου; Τίποτα δεν μπορούσε να εκθρονίσει τον πλανήτης μας από την ιδιαίτερα τιμητική του θέση. Κι ύστερα ήρθε ο Πτολεμαίος και το περίφημο γεωκεντρικό του μοντέλο, περί το 150 μ.Χ., που θα παγίωνε τη σφαλερή αντίληψη γύρω στα 1.400 χρόνια! Στο αστρονομικό σύστημα του αλεξανδρινού μαθηματικού ο ήλιος ήταν η τέταρτη σφαίρα σε τροχιά γύρω από την ακίνητη Γη, μεταξύ της Αφροδίτης και του Άρη…
Ο θεός Απόλλωνας
Στην ελληνική μυθολογία, ο θεός Απόλλωνας, γιος του Δία, καβαλούσε το άρμα του και διέτρεχε κάθε μέρα τον ουρανό φέρνοντας το φως στην οικουμένη. Ο ακτινοβόλος Απόλλωνας δεν αντιπροσώπευε βέβαια μόνο τον ζωοδότη ήλιο, αλλά έγινε προοδευτικά και θεός της μουσικής, της λογικής και του Λόγου εν γένει.
Στη «Γέννηση της Τραγωδίας» μάλιστα ο γερμανός φιλόσοφος του 19ου αιώνα Φρίντριχ Νίτσε αναγνωρίζει στον ρόλο του Απόλλωνα την τάση να χαλιναγωγεί το παράλογο, φέρνοντας την πειθαρχία και την τάξη στην ανθρώπινη συλλογιστική. Αυτό κι αν ήταν έργο για έναν θεό που περνούσε τη μέρα του καβάλα στο φτερωτό του άρμα!
Ο θεός των Αζτέκων Huitzilopochtli
Η θεότητα Huitzilopochtli είχε τη διπλή ιδιότητα να είναι θεός και του ηλίου και του πολέμου, ενσαρκώνοντας τη δομή μιας κοινωνίας που τοποθετούσε τον πόλεμο στις πρώτες τάξεις. Οι Αζτέκοι πίστευαν ότι οι νεκροί πολεμιστές τους μετενσαρκώνονταν σε πουλιά, γι’ αυτό και οι αναπαραστάσεις του Huitzilopochtli θυμίζουν πουλί με πολύχρωμα φτερά.
Ο θεός του ήλιου λοιπόν, που βρισκόταν σε συνεχή μάχη με το σκότος, απαιτούσε αίμα από ανθρώπινες καρδιές για να τραφεί και να εξασφαλιστεί έτσι η επιβίωσή του. Για να μην πεθάνει λοιπόν ο Huitzilopochtli, οι οπαδοί του θεού ήλιου θυσίαζαν ανθρώπους στο όνομά του…
Οι 10 ήλιοι της κινεζικής μυθολογίας
Μια φορά κι έναν καιρό, υπήρχαν 10 ήλιοι στον ουρανό, σύμφωνα πάντα με την πανάρχαια κινεζική παράδοση. Οι μικροί αυτοί ήλιοι ταξίδευαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, πάντα με τη συνοδεία της μητέρας τους, θεάς Xihe, μέχρι που μια μέρα αποφάσισαν να εμφανιστούν στον ουρανό την ίδια στιγμή.
Η ζέστη και η λάμψη ωστόσο από την ταυτόχρονη παρουσία τους στον ουρανό ήταν τόσο έντονη και αφόρητη που ο πατέρας τους, Dijun, παρήγγειλε στους ήλιους να συγκρατηθούν. Οι ήλιοι δεν υπάκουσαν στις προειδοποιήσεις του κι έτσι ο Dijun έστειλε τον ταξότη Yi να σκοτώσει τους άτακτους ήλιους. Ο Yi ξεπάστρεψε τους εννιά από δαύτους, αφήνοντας μόνο έναν στον ουρανό…
Οι θεοί του ήλιου και της σελήνης των Ινουίτ
Οι Ινουίτ, οι αυτόχθονες της Αλάσκας, της Γροιλανδίας και του Αρκτικού Κύκλου, εξηγούν την ύπαρξη του ήλιου και της σελήνης μέσω του θρύλου του θεού της σελήνης Anningan και της αδερφής του, θεότητας του ήλιου, Malina. Οι δύο θεότητες ζούσαν μαζί αρμονικά, μέχρι που μια μέρα, όπως συμβαίνει σε όλα τα αδέρφια, τσακώθηκαν, κυνηγώντας ο ένας την άλλη.
Εξαιτίας λοιπόν του συνεχούς κυνηγητού τους, ο Anningan παραμελεί τη διατροφή του και γίνεται ολοένα και πιο αδύνατος, κάτι που εξηγεί τις φάσεις της σελήνης. Όταν το φεγγάρι εξαφανίζεται από τον ουρανό, οι Ινουίτ πιστεύουν ότι ο Anningan έχει πάει επιτέλους για φαγητό. Όταν επιστρέφει, συνεχίζει να βρίσκεται στο κατόπι της Malina, ενώ όταν τελικά την πιάνει, αυτό είναι που δημιουργεί την ηλιακή έκλειψη…
Ο κέλτικος θεός του ήλιου Lugus
Ο θεός του ήλιου των Κελτών Lugus, ή Lugh στην Ιρλανδία, ήταν μια ημι-ιστορική φιγούρα: επρόκειτο για έναν ατρόμητο βασιλιά-πολεμιστή που είχε οδηγήσει τον λαό του, μια φυλή στην αρχαία Ιρλανδία, σε νίκη ενάντια σε μια φυλή γιγάντων. Ηγέτης των γιγάντων, γνωστοί ως Formorians, ήταν ο διαβόητος θεός του κάτω κόσμου Balor, μια μοχθηρή φιγούρα που ήταν μάλιστα και παππούς του Lugus.
Η πολύπλευρη θεότητα Lugus συνδεόταν με τελετουργικά γονιμότητας, διάφορες ανθρώπινες ικανότητες, αλλά και με τον κύκλο της συγκομιδής. Η νίκη του ήλιου απέναντι στο σκοτάδι είναι ένας δημοφιλής μύθος στην ινδο-ευρωπαϊκή παράδοση…
Ο θεός του ήλιου των Νορμανδών
Στη νορμανδική μυθολογία, ο Freyr ήταν ο θεός της ειρήνης, της γονιμότητας, της βροχής και του ήλιου. Ήταν πράγματι πανίσχυρος! Ο θρύλος ήθελε τον Freyr να ιππεύει έναν αγριόχοιρο, που τον έλεγαν Gullinbursti, ο οποίος όργωνε ουρανούς και θάλασσες. Κι όταν βαριόταν τον κάπρο, ο θεός ανέβαινε στο ξακουστό του πλοίο, το Skiobloanir, που ήταν το καλύτερο σκάφος ολάκερης της Σκανδιναβίας.
Κι όταν δεν ήθελε να το χρησιμοποιεί, το δίπλωνε απλά και το αποθήκευε στην τσέπη του…
Η ινδουιστική θεότητα του ήλιου
Σύμφωνα με τη αρχαία ινδουιστική διδασκαλία, ο Surya, ως θεός του ήλιου, αντιπροσώπευε την ορατή μορφή του θεϊκού, μια θεότητα δηλαδή που μπορούσες να δεις με τα ίδια σου τα μάτια κάθε μέρα.
Απεικονιζόταν ως άνθρωπος με τέσσερα χέρια, τον οποίο έσερναν συνήθως πάνω στο κάρο του εφτά άλογα. Ο Surya θεράπευε τους αρρώστους και κατείχε προνομιακή θέση στο ινδουιστικό πάνθεο, αφού ήταν ταυτόχρονα υπεύθυνος και για την καλή τύχη των ανθρώπων…
Lisa και Mawu
Οι γηγενείς του Μπενίν, της Γκάνας και του Τόγκο θεωρούσαν τη Lisa (τη θεότητα του ήλιου) και τη Mawu (τη θεότητα του φεγγαριού) ως δίδυμες οντότητες σε ένα πνεύμα.
Οι δυο τους ήταν οι δημιουργοί του σύμπαντος, με τη Mawu να αναπαριστά τη μητρότητα και τη γονιμότητα, την ώρα που η Lisa ενσάρκωνε τη θερμότητα, τη δουλειά και τη δύναμη…
[2]
Βιβλιογραφια
Ησίοδος, Θεογονία 371 ff
Ομηρικοί 'Υμνοι προς Ήλιο
Όμηρος, Οδύσσεια
1. 8 ff, 8. 260 ff, 11. 102 ff, 12. 168 ff, 12. 127 ff, 12. 261 ff
Ομηρικοί Ύμνοι προς Δήμητρα 19 ff
Απολλόδωρος (ψευδο-), Βιβλιοθήκη 1. 146, 1. 8 - 9, 1. 35, E7. 22- 23, 2. 119, 2. 107
Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά,
3. 221 ff, 4. 673 ff, 4. 726 ff, 3. 311 ff, 3. 595 ff, 3. 1228 ff, 4. 222 ff, 4. 228 ff
Διόδωρος Σικελιώτης, Ἱστορικὴ Βιβλιοθήκη 5. 56. 3, 5. 71. 2
Πίνδαρος, Ολυμπιόνικοι 7. 54 ff
Αισώπου Μύθοι (Translation by Gibbs, Laura. Oxford University Press: Oxford, 2002): 127
Παυσανίας, Ελλάδος περιήγησις
2. 1. 5, 2. 4. 5
Νόννος, Διονυσιακά
1. 207 ff, 2. 543 ff, 24. 305 ff, 38. 90 ff, 39. 403 ff, 41. 82 ff, 43. 184 ff
Οβίδιος, Μεταμορφώσεις
1. 434 ff, 4. 169 ff, 4. 90 ff, 14. 365 ff, 7. 94 ff, 7. 365 ff
«Ορφικοί Ύμνοι», εκδ. IMAGO , μετφρ. Δ.Π. Παπαδίτσας - Ε. Λαδιά, Αθήνα 1984.
«Ορφικά», εκδ. Ι.Δ. Πασσάς, εγκυκλοπαίδεια «Ήλιος», μετφρ. Μεγγίνα, Αθήνα.
Δ. Δημητράκου: «Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής Γλώσσης», εκδ. Μ. Ασημακόπουλος και Σία, Αθήνα 1953.
«Ορφικοί Ύμνοι», εκδ. Π. Γράβιγγερ, Αθήνα 1977.
«Η μυθολογία των Ελλήνων», Κ. Κερένυι, βιβλιοπωλείο της Εστίας, Ι.Α. Κολλάρου και Σία Α.Ε.
Αθ. Σταγειρίτης: «Ωγυγία», τόμοι Α. Β και Δ, εκδ. Βιέννης 1818.
Αλ. Ραγκαβής: «Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας», εκδ. Ανέστη Κωνσταντινίδη 1891.
Πηγες
[1] "starlions", Σεμέλη-Κασσιανή Τραυλού
[2] "otherside"
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"