ΥΛΑΣ
Ο Ύλας ήταν γιος του Θειοδάμαντα, βασιλιά των Δρυόπων. Ο Ηρακλής τον άρπαξε, όταν νίκησε τους Δρύοπες, και τον ερωτεύτηκε. Ο νέος συνόδευσε τον Ηρακλή στην Αργοναυτική εκστρατεία. Για τις συνθήκες που χάθηκε, όταν αποβιβάστηκαν σε λιμάνι της Μυσίας, οι πληροφορίες είναι ποικίλες.
Λέγεται ότι Ηρακλής πήγε να κόψει ένα δέντρο, για να κατασκευάσει ένα κουπί σε αντικατάσταση αυτού που του είχε σπάσει. Τότε ο Ύλας βγήκε στο βουνό Αργανθώνιο της Μυσίας να πάρει νερό από πηγή μέσα στο δάσος ή από το ποτάμι ή τη λίμνη Ασκάνιος. Στα Ορφικά Αργοναυτικά λέγεται ότι προσορμίστηκαν, γιατί έπρεπε να αναζητήσουν φαγητό και νερό.
Ο Ηρακλής αποβιβάστηκε και άρχισε να κυνηγά. Όμως αργοπόρησε και ο Ύλας με τον Πολύφημο πήγαν να τον βρουν. Όπως και να έχουν τα πράγματα, στο δάσος ή στην πηγή ή στον ποταμό οι Νύμφες είδαν τον Ύλα και τον πόθησαν για την ομορφιά του. Τον τράβηξαν κοντά τους, για να τον κάνουν αθάνατο, και εξαφανίστηκαν μαζί του.
Ο σύντροφός τους Πολύφημος αντιλήφθηκε πρώτος την εξαφάνιση του νέου και τον φώναξε πολλές φορές αλλά μάταια (Ορφ. Αργ. 634-657). (1)
Στο μεταξύ οι Αργοναύτες είχαν σηκώσει άγκυρα και απέπλευσαν χωρίς τους συντρόφους τους. Ο Πολύφημος ίδρυσε εκεί την Κίο, που αργότερα μετονομάστηκε σε Προύσα. Και ο Ηρακλής, επειδή υποψιάστηκε τους Μυσούς για απαγωγή, απαίτησε ομήρους και διέταξε να ψάξουν για τον νέο άνδρα.
Σε ανάμνηση του γεγονότος οι κάτοικοι της Κίου γιόρταζαν ετήσια μια γιορτή στην οποία αναζητούσαν τον Ύλα με ορειβασία και έξοδο από τις πόλεις, ἐπὶ τὰς ὓλας, προς τα δάση δηλαδή. Οι ιερείς, σε πομπή, φώναζαν τρεις φορές το όνομά του.
Ο Αντωνίνος Λιβεράλις παραδίδει ότι οι Νύμφες, επειδή φοβήθηκαν μήπως ο Ηρακλής ανακαλύψει την κρυψώνα τους, μεταμόρφωσαν τον Ύλα σε ηχώ και αυτή ενεργοποιούνταν κάθε φορά που ο Ηρακλής τον φώναζε. Επειδή όμως οι Αργοναύτες έπρεπε να συνεχίσουν το ταξίδι τους, ο Ηρακλής άφησε πίσω τον Πολύφημο για να συνεχίσει την αναζήτηση του Ύλα και ο ίδιος μπήκε στο καράβι μαζί με τους Αργοναύτες. Όμως ο Πολύφημος πέθανε, προτού βρει τον Ύλα. Και οι ντόπιοι θυσίαζαν πλάι στη βρύση και ο ιερέας φώναζε τρεις φορές το όνομά του και τρεις φορές του απαντούσε η ηχώ.
Πηγες
1.
Ύλας και Ηρακλής
Τότε πιάνοντας με τα χέρια τα μπροστινά σχοινιά, μάζεψαν τα πανιά, δένοντάς τα σφιχτά με λουριά, και ρίχνοντας σκάλα στη στεριά, βγήκαν κι αυτοί, γιατί είχαν πεθυμήσει το φαγητό και το πιοτό. Γύρω φαίνονταν οι πλαγιές του Αργάνθου και τα υψώματα με τα βαθιά φαράγγια. Κι ο Ηρακλής έτρεξε αμέσως στις δασωμένες χαράδρες κρατώντας τόξο στις παλάμες και τρίγλωσσα βέλη, για να κυνηγήσει και να φέρει στους εταίρους θηράματα, αγριόχοιρους, ή δαμάλι κερασφόρο ή κι αγριοκάτσικα.
Καθώς αυτός αργοπορούσε, ο Ύλας βγήκε απ' το καράβι και τον ακολούθησε κρυφά. Όμως χάθηκε εκεί στα μονοπάτια τα στριφτά και περιπλανώμενος στο δάσος, έφθασε στο άντρο των Λειμακίδων νυμφών. Κι εκείνες, καθώς είδαν να έρχεται αυτός ο νέος παρθένος, τον κράτησαν για να μένει αθάνατος μαζί τους κι αγέραστος να ζει για πάντα. Σύντομα τα άτια τα γρήγορα του Ηλίου έφεραν κιόλας την Ηώ στη μέση της κι ο γρήγορος βουνίσιος άνεμος έπνεε και φούσκωνε τα λευκά πανιά.
Φώναξε τότε ο Τίφυς να μπουν γρήγορα στο πλοίο και να λύσουν απ' τον όρμο τα χοντρά σχοινιά, κι εκείνοι πρόθυμα υπάκουαν στις εντολές του κυβερνήτη. Ο Ειλατίδης τότε, ο Πολύφημος, ανέβηκε γοργά στου βουνού την κορυφή για χάρη του Ηρακλή, καλώντας τον να γυρίσει ευθύς στο πλοίο. Μα δεν τον βρήκε […]
(Ορφικά Αργοναυτικά 634-657)
2.
κάλλιστος Ὕλας μακάρων ἀριθμεῖται
(Θεόκρ. 13.72)
---------------------
Homeric Hymn to Apollo, 3.209
Isyllus, Hymn to Asclepius
Pindar, Pythian Ode 3. 5
Ovid, Metamorphoses 2.536 & 596 ff (trans. Brookes More)
Pseudo-Hyginus, Astronomica 2. 40
Diodorus Siculus, Library of History 5. 64. 6
Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 3. 118
Pausanias, Description of Greece 2. 26. 1 - 7
Homer, Odyssey, 12.072
Theocritus, Idylls, 13
Callimachus, Aetia (Causes), 24
Thiodamas the Dryopian, Fragments, 160.
Hymn to Artemis
Apollonios Rhodios, Argonautika, I. 1175 - 1280
Apollodorus, Library and Epitome 1.9.19, 2.7.7
Sextus Propertius, Elegies, i.20.17ff
Ovid, Ibis, 488
Gaius Valerius Flaccus, Argonautica, I.110, III.535, 560, IV.1-57
Hyginus, Fables, 14
Argonauts Assembled
Philostratus the Elder, Images, II.24 Thiodamas
First Vatican Mythographer, 49. Hercules et Hylas
"Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία"
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"