ANCIENT GREECE RELOADED
ΜΠΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΡΥΛΩΝ
Υπερμνηστρα
ΠΗΓΑΙΝΕ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΚΟΛΟΥΘΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
Η ΑΡΧΗ: ΔΑΝΑΟΣ
Διαβάζουμε στην Ωγυγία του Σταγειρίτου πως: «…ο Αίγυπτος κατέλαβε την χώρα των Μελαμπόδων και την ονόμασε από το όνομά του σε Αίγυπτο. Ακόμη ονομάσθηκε και Αερία από το όνομα της μητέρας του Αερίας και Μυάρα στα Φοινικικά. Αλλά και Ποταμίτης και Αετία από κάποιον Ινδό Αετό ονομαζόμενο. Επίσης και Ωγυγία και Ερμοχύμιος και Ηφαιστία όπως και Μελαμπόδων χώρα ή Μελάμβωλος κατά άλλους…». ( Ωγυγία, Μέρος ΣΤ΄, Βίβλος Γ’ , Κεφάλαιο Α΄-Περί του Ινάχου και των απογόνων αυτού, Ιναχιδών).
Ο Αίγυπτος γέννησε από πολλές γυναίκες πενήντα γιούς. Ο Δαναός βασίλευσε στην Λιβύη και γέννησε πενήντα κόρες επίσης από πολλές γυναίκες και αυτός. Ο Δαναός επειδή φοβήθηκε πως οι γιοί του Αιγύπτου θα διεκδικούσαν την βασιλεία του, κατασκεύασε ένα πλοίο με πενήντα κουπιά μετά από την συμβουλή της Αθηνάς και έφυγε μαζί με τις κόρες του για την Ελλάδα. Αυτό είναι και το πρώτο πλοίο που κατασκευάστηκε στην ιστορία.
«…στασιασάντων δὲ αὐτῶν περὶ τῆς ἀρχῆς ὕστερον, Δαναὸς τοὺς Αἰγύπτου παῖδας δεδοικώς, ὑποθεμένης Ἀθηνᾶς αὐτῷ ναῦν κατεσκεύασε πρῶτος καὶ τὰς θυγατέρας ἐνθέμενος ἔφυγε…»…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ.4)
Άλλοι πάλι λένε πως για άλλο λόγο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την χώρα του ο Δαναός. Και συγκεκριμένα πως, μετά τον θάνατο του Βήλου επειδή υπήρξε μια διαφωνία για το Βασίλειο, συμφώνησαν να πάρουν οι γιοί του Αιγύπτου τις κόρες του Δαναού και έτσι να κάνουν μια δίκαιη κατανομή του Βασιλείου. Όμως παρ’ όλα αυτά ο Αίγυπτος συνέχιζε να επιβουλεύεται τον αδερφό του, κάτι που έμαθε ο Δαναός μέσω χρησμού, και αναγκάσθηκε να φύγει με τις κόρες του.
Έτσι λοιπόν ο Δαναός έρχεται στην Ελλάδα μαζί με τις 50 κόρες του, τις γνωστές Δαναΐδες. Όταν έφτασε στο νησί της Ρόδου έχτισε τον ναό της Λινδίας Αθηνάς και αφιέρωσε και ένα ξύλινο άγαλμα όπου γράφηκαν τα ονόματα των Δαναΐδων. «…προσχὼν δὲ Ῥόδῳ τὸ τῆς Λινδίας ἄγαλμα Ἀθηνᾶς ἱδρύσατο…» ( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ.4)
Μετά από αυτό ήρθαν στα πάτρια εδάφη στο Άργος, την πατρίδα της προ-γιαγιάς του Ιούς.
«… ἔστι δὲ ἐκ Λέρνης καὶ ἑτέρα παρ' αὐτὴν ὁδὸς τὴν θάλασσαν ἐπὶ χωρίον ὃ Γενέσιον ὀνομάζουσι: πρὸς θαλάσσῃ δὲ τοῦ Γενεσίου Ποσειδῶνος ἱερόν ἐστιν οὐ μέγα. τούτου δ' ἔχεται χωρίον ἄλλο Ἀπόβαθμοι: γῆς δὲ ἐνταῦθα πρῶτον τῆς Ἀργολίδος Δαναὸν σὺν ταῖς παισὶν ἀποβῆναι λέγουσιν. ἐντεῦθεν διελθοῦσιν Ἀνιγραῖα καλούμενα ὁδὸν καὶ στενὴν καὶ ἄλλως δύσβατον, ἔστιν ἐν ἀριστερᾷ μὲν καθήκουσα ἐπὶ θάλασσαν καὶ δένδρα--ἐλαίας μάλιστα--ἀγαθὴ τρέφειν γῆ, ἰόντι…»( Παυσανίου «Κορινθιακά», κεφ.38,παραγρ. 4)
Στο Άργος όμως βασίλευε ο Γελάνωρ ή Σθενέλος, εδώ υπάρχει μια αβεβαιότητα για το ποιος από τα δύο ονόματα ήταν τότε βασιλιάς. Εν πάση περιπτώσει αναφέρεται ο Γελάνωρ από τον οποίο και ο Δαναός ζήτησε την Βασιλεία του Άργους προφανώς ως νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Όμως όπως ήταν φυσικό εκείνος αρνήθηκε και τότε συμφώνησαν να αποφασίσει ο λαός. Σε συνάθροιση λοιπόν που πραγματοποιήθηκε ο κάθε υποψήφιος για την ψήφο του λαού χρησιμοποιούσε τα δικά του επιχειρήματα σε τέτοιο βαθμό που ήταν αδύνατο να πείσουν αφού η αντιλογία είχε μπερδέψει τον λαό.
Έτσι το ανέβαλαν για την επομένη. Συνέβη όμως κάτι που πραγματικά λειτούργησε θετικά για την πλευρά του Δαναού. Ένας λύκος ο οποίος όρμησε σε μια αγέλη αγελάδων σκότωσε τον αρχηγό ταύρο. Και ο Λαός ερμηνεύοντας ως θεϊκό σημάδι το γεγονός, παραλληλίζοντας τον λύκο(εισβολέα) ως τον Δαναό και τον ταύρο αρχηγό της αγέλης ως τον Βασιλιά Γελάνωρα αποφάσισαν να δώσουν την Βασιλεία στον Δαναό.
«…ἀρχομένης δὲ ἡμέρας ἐς βοῶν ἀγέλην νεμομένην πρὸ τοῦ τείχους ἐσπίπτει λύκος, προσπεσὼν δὲ ἐμάχετο πρὸς ταῦρον ἡγεμόνα τῶν βοῶν. παρίσταται δὴ τοῖς Ἀργείοις τῷ μὲν Γελάνορα, Δαναὸν δὲ εἰκάσαι τῷ λύκῳ, ὅτι οὔτε τὸ θηρίον τοῦτό ἐστιν ἀνθρώποις σύντροφον οὔτε Δαναός σφισιν ἐς ἐκεῖνο τοῦ χρόνου. ἐπεὶ δὲ τὸν ταῦρον κατειργάσατο ὁ λύκος, διὰ τοῦτο ὁ Δαναὸς ἔσχε τὴν ἀρχήν…» ( Παυσανίου Κορινθιακά, κεφ. 19, παραγρ. 3)
Με αυτό τον τρόπο λοιπόν ο Δαναός γίνεται βασιλιάς του Άργους και συνεχιστής της Δυναστείας των Ιναχιδών. Μάλιστα προς τιμήν του λύκου ονόμασε τον ναό που έκτισε στον Απόλλωνα ναό του Λυκείου Απόλλωνος. «…οὕτω δὴ νομίζων Ἀπόλλωνα ἐπὶ τὴν ἀγέλην ἐπαγαγεῖν τῶν βοῶν τὸν λύκον, ἱδρύσατο Ἀπόλλωνος ἱερὸν Λυκίου…»( Παυσανίου Κορινθιακά, κεφ. 19, παραγρ. 3)
Όμως, όπως είχαμε αναφέρει και πιο πάνω, το Άργος υπέφερε από λειψυδρία, για τον λόγο αυτό ο Δαναός στέλνει τις κόρες του προς ανεύρεση πηγών ύδατος. Η Αμυμώνη πήγε νότια του Άργους και κατά την διάρκεια της έρευνάς της βλέπει ένα ελάφι. Στην προσπάθειά της να το τοξεύσει, το βέλος πέφτει δίπλα σε έναν Σάτυρο που κοιμόταν και τον ξύπνησε. Και εκείνος βλέποντας την όμορφη Δαναΐδα επιχείρησε να την βιάσει. Στις απελπισμένες κραυγές της για βοήθεια ανταποκρίνεται ο Θεός Ποσειδών, που ξεπροβάλει μέσα από την θάλασσα.
Τρέπει σε φυγή τον Σάτυρο και γλυτώνει την Αμυμώνη η οποία τον ευχαριστεί και του εξηγεί τον λόγο που βρέθηκε εκεί. Τότε εκείνος της ζητά να βγάλει, από τον βράχο όπου είχε μπήξει, την τρίαινά του. Όταν η Αμυμώνη τράβηξε την τρίαινα ξεπήδησε από τις τρείς τρύπες νερό και έτσι έληξε και η λειψυδρία που ο Ποσειδών είχε επιβάλει στο Άργος. Όμως ο Θεός ερωτεύτηκε την όμορφη Δαναΐδα η οποία ανταποκρινόμενη στον θεϊκό έρωτα γεννά μαζί του τον Ναύπλιο. Ο Ναύπλιος εκείνος είναι ο ιδρυτής της Ναυπλίας. Αλλά περί του Ναυπλίου και των απογόνων αυτού θα κάνουμε λόγο στο κεφάλαιο περί Ναυπλίας.
Η περιοχή στην οποία η Αμυμώνη βρήκε νερό ονομάστηκε Πηγή Αμυμώνης. Όμως, λέγεται επίσης πως ο Θεός της έδειξε και τις πηγές της Λέρνης, κάτι που μάλλον είναι πιθανό έτσι να συνέβη, αφού η ποσότητα της Αμυμώνης δεν θα μπορούσε να καταστήσει το Άργος μια πόλη που θα είχε επάρκεια ύδατος. Ενώ οι πηγές της Λέρνης οι οποίες έως και σήμερα υπάρχουν σε αφθονία είναι λογικό να ήταν αυτές που πραγματικά έπαψαν την οργή του Ποσειδώνα και έβαλαν τέλος στην ονομασία «Δείψιον Άργος».
«… μία δὲ αὐτῶν Ἀμυμώνη ζητοῦσα ὕδωρ ῥίπτει βέλος ἐπὶ ἔλαφον καὶ κοιμωμένου Σατύρου τυγχάνει, κἀκεῖνος περιαναστὰς ἐπεθύμει συγγενέσθαι· Ποσειδῶνος δὲ ἐπιφανέντος ὁ Σάτυρος μὲν ἔφυγεν, Ἀμυμώνη δὲ τούτῳ συνευνάζεται, καὶ αὐτῇ Ποσειδῶν τὰς ἐν Λέρνῃ πηγὰς ἐμήνυσεν...» (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ.4)
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ: ΟΙ ΔΑΝΑΪΔΕΣ
Και ενώ όλα καλώς έβαιναν με την βασιλεία του Δαναού, στην μακρινή Αίγυπτο ο αδερφός του ένοιωσε την επιθυμία της συμφιλίωσης. Έτσι σκέφτηκε να στείλει τους πενήντα γιούς του για να παντρευτούν τις κόρες του Δαναού. Ο Αργείος βασιλιάς όμως δεν έπαυε να σκέφτεται πως ο Αίγυπτος εξακολουθεί να τον υπονομεύει και όλο αυτό είναι μια νέα παγίδα.
Ήταν ο χρησμός που δεν τον άφηνε να ησυχάσει αφού ξεκάθαρα του είχαν πει μέσα από αυτόν, πως ένας από τους γιούς του Αιγύπτου θα τον σκότωνε. Υποκρινόμενος λοιπόν πως όλα είναι εντάξει και ανταποκρίνεται στην καλή διάθεση συμφιλίωσης του αδερφού του δέχεται να παντρευτούν οι κόρες του. Έτσι λοιπόν άλλες παντρεύονται κατ’ εκλογή, άλλες με κλήρο.
«…Ὑπερμνήστραν μὲν οὖν τὴν πρεσβυτέραν ἐξεῖλον Λυγκεῖ καὶ Γοργοφόνην Πρωτεῖ· οὗτοι γὰρ ἐκ βασιλίδος γυναικὸς Ἀργυφίης ἐγεγόνεισαν Αἰγύπτῳ. τῶν δὲ λοιπῶν ἔλαχον Βούσιρις μὲν καὶ Ἐγκέλαδος καὶ Λύκος καὶ Δαΐφρων τὰς Δαναῷ γεννηθείσας ἐξ Εὐρώπης Αὐτομάτην Ἀμυμώνην Ἀγαυὴν Σκαιήν. αὗται δὲ ἐκ βασιλίδος ἐγένοντο Δαναῷ, ἐκ δὲ Ἐλεφαντίδος Γοργοφόνη καὶ Ὑπερμνήστρα. Ἴστρος δὲ Ἱπποδάμειαν, Χαλκώδων Ῥοδίαν, Ἀγήνωρ Κλεοπάτραν, Χαῖτος Ἀστερίαν, Διοκορυστὴς Ἱπποδαμείαν, Ἄλκης Γλαύκην, Ἀλκμήνωρ Ἱππομέδουσαν, Ἱππόθοος Γόργην, Εὐχήνωρ Ἰφιμέδουσαν, Ἱππόλυτος Ῥόδην. οὗτοι μὲν οἱ δέκα ἐξ Ἀραβίας γυναικός, αἱ δὲ παρθένοι ἐξ Ἁμαδρυάδων νυμφῶν, αἱ μὲν Ἀτλαντείης, αἱ δὲ ἐκ Φοίβης. Ἀγαπτόλεμος δὲ ἔλαχε Πειρήνην, Κερκέτης δὲ Δώριον, Εὐρυδάμας Φάρτιν, Αἴγιος Μνήστραν, Ἄργιος Εὐίππην, Ἀρχέλαος Ἀναξιβίην, Μενέμαχος Νηλώ, οἱ <μὲν> ἑπτὰ ἐκ Φοινίσσης γυναικός, αἱ δὲ παρθένοι Αἰθιοπίδος. ἀκληρωτὶ δὲ ἔλαχον δι᾽ ὁμωνυμίαν τὰς Μέμφιδος οἱ ἐκ Τυρίας, Κλειτὸς Κλειτήν, Σθένελος Σθενέλην, Χρύσιππος Χρυσίππην. οἱ δὲ ἐκ Καλιάδνης νηίδος νύμφης παῖδες δώδεκα ἐκληρώσαντο περὶ τῶν ἐκ Πολυξοῦς νηίδος νύμφης· ἦσαν δὲ οἱ μὲν παῖδες Εὐρύλοχος Φάντης Περισθένης Ἕρμος Δρύας Ποταμὼν Κισσεὺς Λίξος Ἴμβρος Βρομίος Πολύκτωρ Χθονίος, αἱ δὲ κόραι Αὐτονόη Θεανὼ Ἠλέκτρα Κλεοπάτρα Εὐρυδίκη Γλαυκίππη Ἀνθήλεια Κλεοδώρη Εὐίππη Ἐρατὼ Στύγνη Βρύκη. οἱ δὲ <ἐκ> Γοργόνος Αἰγύπτῳ γενόμενοι ἐκληρώσαντο περὶ τῶν ἐκ Πιερίας, καὶ λαγχάνει Περίφας μὲν Ἀκταίην, Οἰνεὺς δὲ Ποδάρκην, Αἴγυπτος Διωξίππην, Μενάλκης Ἀδίτην, Λάμπος Ὠκυπέτην, Ἴδμων Πυλάργην. οὗτοι δέ εἰσι νεώτατοι· Ἴδας Ἱπποδίκην, Δαΐφρων Ἀδιάντην (αὗται δὲ ἐκ μητρὸς ἐγένοντο Ἕρσης), Πανδίων Καλλιδίκην, Ἄρβηλος Οἴμην, Ὑπέρβιος Κελαινώ, Ἱπποκορυστὴς Ὑπερίππην· οὗτοι ἐξ Ἡφαιστίνης, αἱ δὲ ἐκ Κρινοῦς…»
( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ.1, παραγ.5)
Τα ονόματα των Δαναϊδων και των γιών του Αιγύπτου έτσι όπως αναφέρονται ως ζεύγη έχουν γραφεί από τον Απολλόδωρο, όπως ανωτέρω παραθέτουμε. Όμως στην Ωγυγία του Σταγειρίτου διαβάζουμε πως ο Υγίνος ( Ρωμαίος γραμματικός, φίλος του Οβιδίου ), αναφέρει κάποια άλλα ονόματα. Γράφει συγκεκριμένα πως τρείς Δαναΐδες είχαν πεθάνει όταν μαζί με τον πατέρα τους κατά την φυγή τους από την Αίγυπτο βρέθηκαν στην Ρόδο.
Εδώ όμως μάλλον πρέπει να έχει γίνει κάποια παρανόηση αφού στο ξύλινο άγαλμα της Λινδίας Αθηνάς που αφιέρωσαν στον ναό που έκτισαν στο νησί, είχαν γραφεί τα ονόματα των Δαναΐδων τα οποία με τον καιρό σβήστηκαν και μονάχα δύο φαίνονταν καθαρά και συγκεχυμένα ένα τρίτο: δηλ. της Ελίκης, της Αρχιδίκης και αχνά της Αμυμώνης, κάτι που έκανε να πιστέψουν πολλοί πως πρόκειται για αφιέρωμα σε πεθαμένες κόρες του Δαναού. ( Ωγυγία, Αθ. Σταγειρίτου, Μέρος ΣΤ’,Βίβλος Γ΄,κεφ. Β’)
Εν πάση περιπτώσει ούτως έχουσι τα ονόματα των ζευγών και οι γάμοι έγιναν με μεγάλη μάλιστα λαμπρότητα. Πριν όμως αποσυρθούν τα ζεύγη στα δωμάτιά τους, ο Δαναός έδωσε σε κάθε κόρη του ένα μικρό ξίφος και τις έβαλε να ορκιστούν πως με αυτό θα σκότωναν τους άντρες τους το πρώτο κιόλας βράδυ του γάμου τους. Και έτσι έκαναν οι Δαναΐδες εκτός της Υπερμνήστρας που παράκουσε τον όρκο προς τον πατέρα της γιατί λυπήθηκε τον σύζυγό της Λυγκέα ο οποίος σεβάστηκε την παρθενία της και δεν την πείραξε την πρώτη νύχτα του γάμου τους.
«…Ὑπερμήστρα δὲ ἅτε καθαρὰ χεῖρας μόνη τῶν ἀδελφῶν: παρὰ δὲ αὐτὴν καὶ ὁ Λυγκεὺς καὶ ἅπαν τὸ ἐφεξῆς αὐτῶν γένος τὸ ἐς Ἡρακλέα τε καὶ ἔτι πρότερον καθῆκον ἐς Περσέα...» ( Παυσανία Φωκικά, κεφ.10,παραγρ. 5) Και από αυτήν και τον Λυγκέα έχουμε το γένος των ηρώων Περσέως και Ηρακλέους, όπως λέει ο Παυσανίας.
Κάποιοι είπαν πως και άλλη μια κόρη η Βεβρύκη δεν σκότωσε τον άνδρα της Ιππόλυτο, αλλά έφυγαν μαζί προς τον Ελλήσποντο όπου η χώρα εκείνη από το όνομά της ονομάστηκε Βεβρυκία και οι κάτοικοι αυτής Βέβρυκες. ( Ωγυγία, Αθ. Σταγειρίτου, Μέρος Στ’,Βίβλος Γ΄,κεφ. Β’) Εκείνοι λοιπόν (οι Βέβρυκες), την τίμησαν ιδιαίτερα, επειδή τους δίδαξε πολλά από αυτά που γνώριζε τόσο από την πρώτη της πατρίδα την Αίγυπτο όσο και από αυτή του Άργους.
Οι υπόλοιπες λοιπόν Δαναΐδες πιστές στον όρκο που έδωσαν στον πατέρα τους βασιλιά, έσφαξαν τους άνδρες τους και τους έκοψαν τα κεφάλια. Έθαψαν τα μεν σώματα, στην Λέρνη όπου εκεί γινόταν η Ανδροκτασία ( φόνος ανδρός, ανδροφονία), έτσι ονομάστηκε το κακό αυτό που έκαναν οι Δαναΐδες. Τα δε κεφάλια των φονευθέντων ανδρών τους, τα έφεραν στο Άργος προς τον πατέρα τους, ως απόδειξη της τήρησης του λόγου τους. Από τον φόνο που διέπραξαν τους καθάρισαν ο Ερμής και η Αθηνά μετά από προσταγή του Διός, επειδή κανείς άλλος δεν ήθελε να τις καθαρίσει από ένα τέτοιο ανοσιούργημα!!!
Μάλιστα μετά από αυτό το γεγονός κανείς δεν ήθελε να παντρευτεί τις κόρες του Δαναού. Κήρυξε λοιπόν αγώνες κατά τους οποίους όποιος νικούσε θα έπαιρνε γυναίκα του μια Δαναΐδα χωρίς καμία άλλη υποχρέωση. Κάποιοι άλλοι λένε πως ο Λυγκεύς της Υπερμνήστρας σκότωσε και τον Δαναό αλλά και τις κόρες του. Όμως από άλλες πηγές μαθαίνουμε πως ο Δαναός τελικά με την θέλησή του δέχεται ως γαμπρό του τον Λυγκέα.
«... αὕτη γὰρ Λυγκέα διέσωσε παρθένον αὐτὴν φυλάξαντα· διὸ καθείρξας αὐτὴν Δαναὸς ἐφρούρει. αἱ δὲ ἄλλαι τῶν Δαναοῦ θυγατέρων τὰς μὲν κεφαλὰς τῶν νυμφίων ἐν τῇ Λέρνῃ κατώρυξαν, τὰ δὲ σώματα πρὸ τῆς πόλεως ἐκήδευσαν. καὶ αὐτὰς ἐκάθηραν Ἀθηνᾶ τε καὶ Ἑρμῆς Διὸς κελεύσαντος. Δαναὸς δὲ ὕστερον Ὑπερμνήστραν Λυγκεῖ συνῴκισε, τὰς δὲ λοιπὰς θυγατέρας εἰς γυμνικὸν ἀγῶνα τοῖς νικῶσιν ἔδωκεν…»
( Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ. 5)
Οι Δαναΐδες μετά τον θάνατό τους τιμωρήθηκαν στον Τάρταρο να κουβαλούν νερό σε ένα μεγάλο πιθάρι όπου δεν είχε πάτο. Και αενάως έκαναν την ίδια μάταιη κίνηση γι΄αυτό το ρητό «εις των Δαναΐδων πίθον υδροφορείν» σημαίνει τις μάταιες προσπάθειες.
Ο Λυγκέας που σώθηκε από το μεγάλο κακό, οδηγήθηκε μετά από τις υποδείξεις της Υπερμνήστρας, σε έναν συγκεκριμένο τόπο και άναψε φωτιά για να της φανερώσει πως όλα καλώς έχουν και έχει σωθεί. Το ίδιο έκανε και αυτή προς αυτόν. Στο σημείο αυτό οι Αργείοι αργότερα εόρταζαν γιορτή κατά την οποία κρατούσαν πυρσούς σε ανάμνηση του γεγονότος.
Και ο τόπος προς τιμή του Λυγκέα ονομάσθηκε Λυγκεία και κατόπιν Λυρκεία, από τον Λύρκο απόγονο του Λυγκέα, που κατοικούσε σε εκείνο το μέρος.
«… καὶ ἡνίκα ἐσώθη, πυρσὸν ἀνέσχεν ἐντεῦθεν. συνέκειτο δὲ ἄρα αὐτῷ πρὸς τὴν Ὑπερμήστραν ἀνασχεῖν τὸν πυρσόν, ἢν διαφυγὼν Δαναὸν ἐς ἀσφαλὲς ἀφίκηταί ποι: τὴν δὲ καὶ αὐτὴν ἀνάψαι λέγουσιν ἕτερον ἀπὸ τῆς Λαρίσης, δῆλα καὶ ταύτην ποιοῦσαν ὅτι ἐν οὐδενὶ οὐδὲ αὐτὴ καθέστηκεν ἔτι κινδύνῳ. ἐπὶ τούτῳ δὲ Ἀργεῖοι κατὰ ἔτος ἕκαστον πυρσῶν ἑορτὴν ἄγουσι. τὸ δὲ χωρίον τότε μὲν Λυγκεία ἐκαλεῖτο, οἰκήσαντος δὲ ὕστερον ἐν αὐτῷ Λύρκου--παῖς δὲ ἦν Ἄβαντος νόθος-- τὸ ὄνομα δι' αὐτὸν ἔσχηκε…»
( Παυσανία Κορινθιακά, κεφ. 25,παραγρ. 4-5)
Η Υπερμνήστρα η οποία παραπέμφθηκε να κριθεί μπροστά στους Αργείους για την παρακοή στον πατέρα της και η οποία με σύνεση απολογήθηκε, δικαιώθηκε. Ο τόπος όπου έγινε η κρίση αυτή ονομάσθηκε Κριτήριον και κτίσθηκε ένα ιερό προς τιμήν της Πειθούς Αρτέμιδος.
«…τὸ δὲ τῆς Ἀρτέμιδος ἱερὸν ἐπίκλησιν Πειθοῦς, Ὑπερμήστρα καὶ τοῦτο ἀνέθηκε νικήσασα τῇ δίκῃ τὸν πατέρα ἣν τοῦ Λυγκέως ἕνεκα ἔφυγε…» (Παυσανία Κορινθιακά, κεφ. 21,παραγρ.1)
Ο Δαναός προς εξιλέωση έδωσε με την ευχή του ως γυναίκα την Υπερμνήστρα στον Λυγκέα απ’ τους οποίους γεννήθηκε ο Άβας.
«…Λυγκεὺς δὲ μετὰ Δαναὸν Ἄργους δυναστεύων ἐξ Ὑπερμνήστρας τεκνοῖ παῖδα Ἄβαντα…» (Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 2, παραγρ. 1)
Και μετά τον θάνατο του Δαναού λαμβάνει την βασιλεία του Άργους ο Λυγκεύς. Ο Δαναός έζησε αρκετά χρόνια ακόμη και πέθανε σε βαθιά γεράματα. Οι Αργείοι έθαψαν αυτόν με μεγάλες τιμές και μάλιστα ονομάστηκαν Δαναοί εξ’ αυτού. Έστησαν μάλιστα ανδριάντα του στους Δελφούς γιατί τέτοια ήταν η τιμή που του απέδιδαν!!!
ΑΒΑΣ
Ο Άβας ήταν ο πρώτος που έτρεξε στον πατέρα του και τον πληροφόρησε για τον θάνατο του Δαναού και ήταν τόση η χαρά του Λυγκέα στο άκουσμα αυτό που δώρισε στον γιό του την ασπίδα που όπως λέγεται πρώτος αυτός κατασκεύασε αφού θεωρείτε και ο εφευρέτης της. Η «Άβαντεία ασπίς» ! ! !
Ο Άβας την κρέμασε στο ιερό της Ήρας και καθιέρωσε αγώνες τα γνωστά Ηραία κατά τους οποίους ο νικητής την έπαιρνε και την περιέφερε στην πόλη συνοδευόμενος από πομπή.
Για την ασπίδα αυτή όμως άλλος λένε ήταν αυτός που την είχε και συγκεκριμένα κάποιος έφηβος που έτρεψε σε φυγή ολόκληρο στράτευμα με την μαγική δύναμη της άσπίδος του, ή οποία αργότερα περιήλθε στον Δαναό, πού την ανήρτησε, αφιερώνοντας την στο Ηραίον του Αργούς.
Ό Λυγκεύς έτόλμησε να ξεκρεμάσει το αφιέρωμα και να το προσφέρει στον γιό του Άβαντα, ό όποιος μόνον με αυτή καθυπέταξε τους αντιπάλους του, διότι ή παρουσία της άσπίδος έτρεπε σε φυγή τους εχθρούς.
Με την παράδοση αυτή συνδεόταν και το πανάρχαιο έθιμο σύμφωνα με το όποιο οι νικητές των αγώνων του Αργούς ελάμβαναν εκτός από τον στέφανο και για έπαθλο μια ασπίδα.
Αυτή την παράδοση περί Άβαντείας άσπίδος χρησιμοποίησε εντέχνως ό Βιργίλιος, για να κολακεύσει τον αυτοκράτορα Αύγουστο, πού ένίκησε τόν Αντώνιο στο Ακτιο (31 π.Χ.).
Οι θεοί ετάχθησαν τάχα υπέρ του Οκταβιανού Αυγούστου και τον έκαναν ικανό να παραλαβή την θαυματουργή ασπίδα, την οποία ό Αινείας φεύγοντας από την Τροία κρέμασε στην πύλη του ναού τού Απόλλωνος στο Ακτιο.
Ο Άβας ήταν πολεμοχαρής και είχε επιτύχει να εξουσιάζει πολλούς τόπους της Ελλάδος όπου σχεδόν παντού άφησε το όνομά του. Η Εύβοια λέγεται πως από αυτόν πήρε το όνομά της Εύβοια ή Αβαντίς. Έκτισε την Άβας της Φωκίδας, το Πελασγικό Άργος και όπως μας πληροφορεί ο Σταγειρίτης στην Ωγυγία ο Πίνδαρος από αυτόν ονομάζει το Άργος « Άβαντος Αγυϊάς».
Έσπερνε παντού τον τρόμο σε τέτοιο βαθμό ώστε οι διάφοροι λαοί που υποτάσσονταν σε αυτόν « έφριττον» λέει ο Σταγειρίτης, ακόμη και μετά τον θάνατό του ώστε όταν και μόνον έβλεπαν την ασπίδα του υποτάσσονταν. Από την γυναίκα του Ωκαλεία, κόρη του Μαντινέως, γέννησε δυο γιούς δίδυμους, τον Ακρίσιο και τον Προίτο.
Πήγαινε: στην Αρχή της Σελίδας
Βιβλιογραφια
Ωγυγία του Σταγειρίτου, Μέρος ΣΤ΄, Βίβλος Γ’ , Κεφάλαιο Α΄-Περί του Ινάχου και των απογόνων αυτού, Ιναχιδών
Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 1, παραγρ.4
Παυσανίας «Κορινθιακά», κεφ.38,παραγρ. 4
Παυσανίας «Κορινθιακά» κεφ. 19, παραγρ. 3
Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ.1, παραγ.5
Ωγυγία του Σταγειρίτου, Μέρος ΣΤ’,Βίβλος Γ΄,κεφ. Β’
Παυσανίας Φωκικά, κεφ.10,παραγρ. 5
Παυσανίας Κορινθιακά, κεφ. 25,παραγρ. 4-5
Παυσανίας Κορινθιακά, κεφ. 21,παραγρ.1
Απολλοδώρου Βιβλιοθήκη, Βιβλίο Β΄, κεφ. 2, παραγρ. 1
Πηγες
[1] "Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα", ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΛΑΧΟΥ
[2] "Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα", ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΛΑΧΟΥ
[3] "Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα", ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΛΑΧΟΥ
[4] "Το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα", ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΒΛΑΧΟΥ
Η εφαρμογη μας για το κινητο σου
Κατέβασε και εσύ την εφαρμογή μας για το κινητό σου "Ancient Greece Reloaded"